Милли тормыш

Румыния татарлары шактый бай һ ә м җ анлы милли-мә дә ни һ ә м иҗ тимагый тормыш белә н яши. Румыниядә эшлә п килү че Татар һ ә м тө рки-мө селманнар демократик берлеге “Кара диң гез” дигә н журнал һ ә м “Анайорт” (“Ватан”) дигә н гә зит нә шер итә. Румыния телевидениесендә дә татарлар турында тапшырулар ә ледә н-ә ле булып тора. Кырым сугышыннан соң бирегә кү ченеп килгә н татарлар ө чен Ә бдел Мә җ ит солтан тарафыннан 1856 елда нигезлә нгә н Меҗ идия шә һ ә рендә тө зетелгә н мә чет тә бү генгә чә эшли. Манкалия һ ә м Констанца шә һ ә рлә рендә дә мә четлә р бар. Констанца шә һ ә ре мә ктә плә ренең берсендә татар теле дә укытыла.

Бухарестта һ ә м Добруҗ а ө лкә сенең торак пунктларында яшә гә н татарлар узган гасырның 50нче елларында СССР, шул исә птә н Казан һ ә м Уфа шә һ ә рлә ре югары уку йортларында да белем алган. Ул вакытта алар татар телен дә Казанда нә шер ителгә н китаплар буенча ө йрә нгә н.

Соң гы елларда гына Румыния татарлары миллә т тарихы һ ә м мә дә нияте буенча берничә саллы хезмә т бастырган. Атап ә йткә ндә, Гунер Акмулла 2009 елда “Татарлар” гыйльми-популяр китабының ике томлыгын нә шер иткә н. 2000 елда профессор Нә дрет Ә ли Мә хмү т “Тө рки-татар ә дә бияты романнары”ның ике томлыгын чыгарган. Румыния татарларының дә ү лә т дә рә җ ә сендә дә ү з мә нфә гатьлә рен чагылдыру мө мкинлеге бар. Бү генге кө ндә ил парламентында татарлардан Ә хмә т Ә ледин депутат булып тора. Моң а кадә р бу вазыйфаны Румыния татар һ ә м тө рки-мө селман демократик берлеген оештыручы, аның беренче президенты Тасин Җ ә мил билә гә н. Ул, шулай ук, тө рле елларда тә ү дә Румыниянең — Ә зербайҗ андагы, аннары Тө рекмә нстандагы илчесе була. Кү ренекле галим, тарих фә ннә ре докторы, татар тарихы һ ә м Осман империясе буенча китаплар авторларының берсе Тасин Җ ә мил Идел-Урал тө бә гендә яшә ү че миллә ттә шлә ребез белә н дә тыгыз бә йлә неш тота.