Дзеючыя правілы   Новыя правілы

Дзеючыя правілы                                                      Новыя правілы

Цяньшаньскі, чаньчуньскі                                            Цяньшанскі, чаньчунскі

6. Пашыраецца напісанне ў (у нескладовага) у словах іншамоўнага паходжання.

Дзеючыя правілы                                                      Новыя правілы

Для універсітэта, пасля унікальнай аперацыі    Для ўніверсітэта, пасля ўнікальнай аперацыі

7. Спрошчаны правілы пераносу слоў.

Дзеючыя правілы                                                      Новыя правілы

Бяс –крыўдна                                                          бя – скрыўдна, бяск – рыўдна

Дзя – цін – ства                                              дзя – ці – нства, дзя – цінс – тва, дзя – цінст - ва

Мыц – ца                                                         мы – цца

Па – абапал                                                     паа – бапал

Кроп – ля                                                         кро – пля

Рас – крыць                                                     ра – скрыць, рас – крыць, раск – рыць

8. У адпаведнасці з рэаліямі ўпарадкавана напісанне вялікай і малой літар у назвах органаў улады, арганізацый, прадпрыемстваў, устаноў, а таксама ў назвах асоб па пасадах, званнях, тытулах і г. д. (напрыклад Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь, Канстытуцыйны Суд Рэспублікі Беларусь, Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь, Прэм’ер-міністр Рэспублікі Беларусь, Кіраўнік Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь і г. д. ).

9. Уведзены новы параграф “Вялікая і малая літары ў назвах асоб, звязаных з рэлігіямі, назвах міфалагічных і казачных герояў”. Напрыклад: “З вялікай літары пішуцца асабовыя назвы вышэйшых божастваў (бостваў) у рэлігійных культах, а таксама ўсе словы ў спалучэннях, якія змяшчаюць гэтыя назвы: Уладыка Нябесны, Бог, Усявышні ”.

10. У пачатку і ў сярэдзіне слоў гукавое спалучэнне [й] + галосны перадаецца ётаванымі галоснымі, як і ў словах уласнабеларускіх: ёркшырскі, Нью-Ёрк.

11. Са зводу правіл выключаны раздзелы “Галосныя ў некаторых ненаціскных канчатках назоўнікаў”, “Галосныя ў некаторых канчатках прыметнікаў і займеннікаў”, “Галосныя ў некаторых канчатках лічэбнікаў”, “Галосныя ў ненаціскных асабовых канчатках дзеясловаў”. Палажэнні гэтых раздзелаў датычацца не правапісу, а словазмянення і знаходзяць сваё адлюстраванне ў граматыках беларускай мовы.

12. Уведзены новы раздзел “Правапіс некаторых марфем”, у якім у сістэмным выглядзе сабраны звесткі пра правапіс прыставак, суфіксаў. У “Правілах” 1959 года гэтыя звесткі змяшчаліся ў параграфах аб правапісе часцін мовы і былі раскінуты па ўсім зводзе правіл.

13. Рэгламентавана ўжыванне суфіксаў –ава, (-ява) і –ірава, (-ырава). Напрыклад, ліквідаваць, а не ліквідзіраваць, акліматызаваць, а не аклімацізіраваць, але камандзіраваць, а не камандаваць.

14. У новай рэдакцыі ліквідаваны спасылкі на іншыя параграфы і раздзелы, якіх у “Правілах” 1959 года налічвалася каля 40.

15. У адпаведнасці з сучасным узроўнем лінгвістычнай навукі ўдакладнены фармулёўкі правіл.

16. Правілы па-новаму згрупаваны, што робіць іх больш зручнымі для карыстання і засваення.

17. Абноўлены і актуалізаваны ілюстрацыйны матэрыял.

Так выглядаюць асноўныя змяненні, уведзеныя ў правілы беларускай арфаграфіі і пунктуацыі. Падрабязней з новай рэдакцыяй “Правіл” можна азнаёміцца ў бібліятэках БДУІР, на інфармацыйным стэндзе кафедры беларускай і рускай моў.