(Нұсқа –«Г» бұрыш жалбыз жапырағы)

3 КЕЗЕҢ

(Нұ сқ а –«Г» бұ рыш жалбыз жапырағ ы)

Дұ рыс жауап эталоны:

1. Эфир майының бө лінуі: эфир майын суда булау ә дісі арқ ылы шығ ару. Ұ сақ талғ ан шикізат мө лшерін а-кең ауызды, домалақ тү пті немесе жалпақ тү пті 1000мл колбағ а салады, 300мл. су қ ұ яды, б- кері шарикті тоң азытқ ышы бар резенке тығ ынмен тығ ындалады. в- тығ ынның тө менгі жағ ынан метал ілгіштерін орнатады, ілгіштерге жұ қ а сым арқ ылы г-градусты қ абылдағ ышты іледі, тоң азытқ ыштың аяғ ы қ абылдағ ыштың воронкағ а ұ қ сас кең деу жеріне, қ абырғ аларына тимей судан 50 мм жоғ ары тұ ру керек, қ абылдағ ыштың градусқ а бө лшектелінген бө лігінің бағ асы 0, 025 мл. Колбаны ішіндегісімен қ ыздырады жә не ДӨ Ш нормативті-техникалық қ ұ жатта кө рсетілген уақ ытқ а сә йкес қ айнатады. Қ абылдағ ыштың бө лшектелген бө лігіндегі майдың кө лемін айдап болып, бө лме температурасына дейін суығ ан соң ө лшейді.

Гинзберг ә дісі

1 домалақ тү пті колба

2 – қ абылдағ ыш

3 – тығ ын

4 – кері тоң азытқ ыш

2. Сан кө рсеткіштері. Эфир майының мө лшері 1%–тен кемболмауы керек; ылғ алдығ ы 14%-тен артық болмауы керек; жалпы кү лі 14% артық болмауы керек; 10% тұ з қ ышқ ылында ерімейтін кү л 6% артық болмау керек, қ арайғ ан жапырақ тары 5%–тен артық болмауы керек; сабақ тары 10% артық болмауы керек; диаметрі 0, 5мм елек торынан ө тетін ө сімдік бө ліктері 8% артық болмауы керек; ораникалық қ оспалар 3%–тен артық болмауы керек; минералды қ оспалар 1% артық болмауы керек.

4 КЕЗЕҢ

(Нұ сқ а – «Г» бұ рыш жалбыз жапырағ ы)

1. Кептірілген бұ рыш жалбыз эфир майына сараптама эфир майларына органолептикалық талдау:

· Тү сін жә не мө лдірлігін (10мл майды диаметрі 2-3см болатын тү ссіз цилиндрге салып жарық толқ ынында анық тайды);

· Иісін 0, 1мл (2тамшы) эфир майын ұ зындығ ы 12см, ені 5см болатын фильтр қ ағ азына салып, ә р 15 минут сайын стандарт ү лгінің иісімен салыстырады, 1сағ атта иісі жоғ алмауы керек.

· Дә мін фильтр қ ағ азына тамызылғ ан тамшыны тілге тақ ап не 1тамшы майды қ ант пудрасының 1г қ осып тілмен дә мін кө ру арқ ылы.

Эфир майларын анық тау ү шін реактивті таң дап алады.

· Бө ліндіге 4-5 тамшы натрий нитропрусиді ерітіндісін сілтілі ортда қ осады. Шайқ ағ ан кезде, конденсірленген эфир майларының бар екенін айқ ындайтын қ ызыл тү с пайда болады.

· 1 тамшы пара–диметиламинобензальдегид ерітіндісін қ осады (1г пара – диметилбензальдегидті 4 тамшы суда жібітеді, кейін 3 мл концентрлі кү кірт қ ышқ ылын қ осады), нә тижесінде айқ ын сары тү с тү зіледі, 2-3 тамшы су қ осқ аннан малина-қ ызыл тү ске боялады.

· 1-2тамшы концентрлі кү кірт қ ышқ ылындағ ы 1% ванилин ерітіндісін қ осады, 1мл су қ осқ аннан малина қ ызыл тү с пайда болады.

2. Сандық анық тау. Аналитикалық ү лгіні диаметрі 2 мм тесігі бар сү згіден ө тетіндей етіп ұ сақ тайды. Эфир майын 15г ұ сақ талғ ан шикізатты 1 немесе 2 МФ Х1 басылымы ә дісімен анық тайды. Айдау уақ ыты –1 сағ ат.

1ә діс

Гинзберг ә дісі

1. - домалақ тү пті колба

2. – қ абылдағ ыш

3. – тығ ын

4. – кері тоң азытқ ыш

2 ә діс

Клевенджер ә дісі

1. колба 6. Қ абылдағ ышты кең ейген жері

2. пар ө ткізетін майысқ ан тү тік 7. Жанындағ ы тү тік

3. тоң азытқ ыш 8. резенке шланг

4. градуирленген қ абылдағ ыш 9. Ағ ызатын тү тік

5. ағ ызатын кран