(Нұсқа –«В» дәрілік тырнақгүл )

3 КЕЗЕҢ

(Нұ сқ а –«В» дә рілік тырнақ гү л )

Дұ рыс жауап эталоны:

1. Дә рілік тырнақ гү л химиялық қ ұ рамында ә сер етуші заттар- каротиноидтар

(3% дейін): α - β - каротиндер, ликопин, лютеин жә не каротиннің оттекті қ осылыстары: виолаксантин, цитроксантин, рубиксантин, флавоксантин т. б.; аскорбин қ ышқ ылы, флавоноидтар (0, 33-0, 88%), изорамнетин, кверцитрин; кумариндер; илік заттар (6, 4%); полисахаридтер (шырыш 2, 5-4, 0 %), эфир майы (0, 02%), ащылар (календен), смола (3, 4% жуық ), тритерпен қ осылыстары, органикалық қ ышқ ылдар, алкалоидтар іздері.

Қ ажетті лабораториялық қ ұ ралдар (ө лшеуіш колба, воронка, келі мен келсап, сү згіш қ ағ аздар, таразылар, ө лшегіш тастар, пробиркалар, елеуіш, пробиркалар, елеуіш, реактивтер, су моншасы, тазартылғ ан су) таң дап алынады. Дә рілік ө сімдік шикізатын келіге салып ұ нтақ қ а дейін ү геді. 1г. жуық ұ сақ талғ ан дә рілік шикізатын сиымдылығ ы 100мл колбағ а салады. Ө лшенген шикізатқ а 10мл экстрагент кұ яды. Су моншасында (50-60 ^оС) қ ыздыра отырып қ айнатады. Қ ағ азды сү згіш арқ ылы сү зіп, бө ліндіні алады.

2. Сан кө рсеткіштері. Ә сер етуші зат - β каротиннің мө лшері 3% тө мен емес, 70%спиртпен бө ліп алынғ ан экстрактивті заттар 35 % кем емес; ылғ алдылығ ы 14 %; жалпы кү лі 11 %; себеттен бө лініп қ алғ ан гү л сабақ тары 6 %; тілше жә не тү тікшелі гү лдермен толтырылғ ан себеттер 20 %; ө сімдіктің басқ а да бө ліктері 3 %; органикалық қ оспалар 0, 5%; минералды қ оспалар 0, 5%.

4 КЕЗЕҢ

(Нұ сқ а –«В» дә рілік тырнақ гү л )

1. Дә рілік тырнақ гү л химиялық қ ұ рамында ә сер етуші заттар- каротиноидтар (3% дейін): α - β - каротиндер, ликопин, лютеин жә не каротиннің оттекті қ осылыстары: виолаксантин, цитроксантин, рубиксантин, флавоксантин т. б.; аскорбин қ ышқ ылы, флавоноидтар (0, 33-0, 88%), изорамнетин, кверцитрин; кумариндер; илік заттар (6, 4%); полисахаридтер (шырыш 2, 5-4, 0 %), эфир майы ( 0, 02%), ащылар (календен), смола (3, 4 %жуық ), тритерпен қ осылыстары, органикалық қ ышқ ылдар, алкалоидтар іздері.

2. Сандық анық тау. Дә рілік ө сімдік шикізатының ә сер етуші заты - β каротиннің мө лшері 3% тө мен емес, 70%спиртпен бө ліп алынғ ан экстрактивті заттар 35 % кем емес;

· Қ ажетті лабораториялық қ ұ ралдар (ө лшеуіш колба, воронка, келі мен келсап, сү згіш қ ағ аздар, таразылар, ө лшегіш тастар, пробиркалар, елеуіш, пробиркалар, елеуіш, реактивтер, су моншасы, тазартылғ ан су) таң дап алынады.

· Дә рілік тырнақ гү л гү лінің тесіктерінің диаметрі 2 мм елеуіш арқ ылы елейді.

· Дә рілік тырнақ гү л гү лін 5 г нақ ты ө лшемін алып, кө лемі 100 мл кең мойынды дө ң елек колбағ а салады.

· Шикізатқ а 50 мл гексан: этил спирті 96% (1: 1) қ оспасын қ ұ яды, 2 сағ ат шайқ ап ұ стайды.

· Қ оспаны араластырып, бө ліндіні сү зіп алады.

· Алынғ ан сү зіндіден қ ажетті мө лшерін алып, қ алындығ ы 10мм кюветағ а қ ұ яды.

· Ерітіндіні 450нм толқ ын ұ зындығ ында оптикалық тығ ыздығ ын ө лшейді, салыстырушы ерітінді ретінде гексан - этил спирті 96% (1: 1) қ оспасын пайдаланады.

· Параллельді тү рде СҰ калий бихроматы ерітіндісінің оптикалық тығ ыздығ ын ө лшейді.

· β - каротиннің мө лшерін мына формула бойынша анық тайды:

X= D1× 0, 00208× 25× 50× 100× 100/D0× m× 15× (100-W)

мұ ндағ ы, D1 – 450нм зерттелетін ерітінді толқ ын ұ зындығ ы;

D₀ – 450нм, калий бихроматы СҰ ерітіндісінің оптикалық тығ ыздығ ы;

0, 00208 – β каротиннің мө лшері, мг

m – ДӨ Ш массасы;

W – ДӨ Ш кептіргендегі салмағ ын жоғ алуы, %.