11-дәрістің тақырыбы: Жазатайым жағдайларды тексеру және есепке алу.

Дә рістің жоспары:

1. Сә тсіз оқ иғ алардың тү рлері.

2. Жазатайым жағ дайларды тексеру жә не зерттелуі.

Жұ мысқ а байланысты сә тсіз оқ иғ алар қ алай бө лінеді:

- жұ мыс орнында,

- жұ мысқ а бара жатқ ан жә не жұ мыстан қ айтқ ан жолда.

Ең бек ә рекетімен байланысты жұ мысшылар денсаулығ ының ә ртү рлі жарақ аттар алу жә не уақ ытша бір кү ндік жә не одан да кө п мерзімде зақ ымдалуы жә не қ аза болуы, сә тсіз жағ дай деп қ арастырылады жә не Н-1 форма бойынша актімен тіркеледі. Акт 3 данамен тіркеледі жә не архивте 45 жыл аралығ ында сақ талынады. Бір данасын жарақ ат алушығ а, екіншісін жұ мыс берушіге, ү шіншісін инспекторғ а береді. Барлық сә тсіз оқ иғ алар жә не оның жай –кү йі, «Сә тсіз оқ иғ алардың тіркелуі мен зерттелуі жә не жұ мысшының денсаулығ ының зақ ымдалуын тіркеу ережелерімен» сә йкес себептері тексеріліп зерттеледі. [Д-3]. Сә тсіз оқ иғ алар келесі тү рлерге бө лінеді: жеке, топтық, ауыр жә не ө лімге алып келетін.

Сә тсіз оқ иғ аларды тексеру тә ртібі:

1) ә рбір сә тсіз оқ иғ аларды, зардап шегуші немесе кө рген адам, міндетті тү рде жұ мыс беруші мен жұ мыс ұ йымдастырушығ а хабарлау керек;

2) зақ ымдалушығ а алғ ашқ ы медициналық кө мек кө рсету жә не оны ұ йымдық денсаулық сақ тау орындарына жеткізу;

3) сә тсіз оқ иғ алар орындарында тексеру жұ мыстары басталғ анғ а дейін, ө згеріссіз сақ тау, механизмдер мен қ ондырғ ыларды сақ тау, сонымен бірге қ ұ рал жабдық тарды сә тсіз оқ иғ а болғ ан кезегідей тура сол қ алпында сақ тау жә не сә тсіз оқ иғ а болғ ан орынды суретке тү сіріп алу (егер бұ л адам ө міріне жә не жұ мысшының денсаулығ ына қ ауіп тө ндірмесе, онда ө ндірістегі ү дірістің ү здіксіздігі апатқ а алып келмейді);

4) денсаулық сақ тау ұ йымдарының жауапты қ ызметкерлері, ө ндірістегі

жұ мыскердің жарақ аты туралы жә не денсаулығ ының зақ ымдалуы туралы оқ иғ аларды, жұ мыс бьерушіге хабарлап отыру керек, сонымен бірге кү шті кә сіби ауруғ а шалдық са, мемлекеттік санитарлы – эпидемологиялық органдарына хабарлау керек.

Ө ндірістегі сә тсіз оқ иғ алар жә не жұ мыскердің зақ ымдалуы туралы жұ мыс беруші арнайы формада міндетті тү рде хабарлау керек:

1) ең бек бойынша мемлекеттік органдардың территориялды бө лімшелеріне,

сонымен бірге қ ауіпті ө ндірістік объектілердегі болғ ан, сә тсіз жағ дайлар кезінде, тө тенше жағ дайлар бойынша жергілікті органдарғ а;

2) ұ йым жұ мыскерлерінің басқ арушыларына;

3) сақ тандыру ұ йымдарымен келісім шарт бар болса, сақ тандыру ұ йымдарына;

4) кә сіби аурулар мен уланулар туралы, Мемсанэпидқ ызметтің жергілікті

ұ йымдарына;

Сә тсіз оқ иғ а пайда болғ ан кезеде, 17 бө лімде кө рсетілген ережеге сә йкес, жұ мыс беруші келесілерге хабарлау керек:

1) сә тсіз оқ иғ а болғ ан жердегі орны бойынша қ ұ қ ық сақ тау органдарына;

2) ведомствалық жә не ө ндірістік бақ ылау мен қ адағ алаудың компетентті

органдарына;

Кә сіби немесе ө те кү шті кә сіби аурулар кезінде, тексеруге, Мемсанэпидқ ызметі немесе кә сіби потология Орталығ ының басшылары қ атысады. Кү шті кә сіби ауруларды жеке тексеруді, Мемсанэпидқ ызметі немесе кә сіби потология Орталығ ының басшылары жиырма тө рт сағ ат аралығ ында жү ргізеді, ал созылмалы кә сіби ауруды, хабар алғ ан кезден бастап, жеті кү н аралығ ында жү ргізеді. Комиссияның жұ мысына сақ тандыру органдарының мү шелері қ атыса алады, егер оларды сә йкес келісім шарт бар болса. Басқ а ұ йымда ө ндірістік тапсырманы орындауы кезіндегі сә тсіз оқ иғ аны (қ ызметтіттік жә не келісім шарттық міндеттері), сонымен бірге жалпы білім беру, кә сіби мектептер мен жоғ арғ ы оқ у орындарындағ ы оқ ушылардың, ө ндірістік тә жірибеден ө ту кезінде сә тсіз оқ иғ алар болса, оны қ андай ұ йымның территориясында оқ иғ а болды, сол ұ йымның жұ мыс берушісінің басшысымен қ ұ рылғ ан комиссия тексеру жү ргізеді. Кө ліктік қ ұ ралдар апатының салдарының нә тижесінде болғ ан сә тсіз оқ иғ алар, кө ліктік инспекция мү шелерінің материалдарды зерттеу негізінде жү ргізіледі.

Кө ліктік инспекция мү шелері, кө ліктік оқ иғ а болғ ан бес кү ндік мерзімде, сә тсіз оқ иғ аларды тексеру комиссияларының талап теуі бойынша, қ ажетті қ ұ ралдардың кө шірмесін ұ сыну керек. Сә тсіз оқ иғ аны ө з уақ ытында жұ мыс берушіге немесе жұ мыс ұ йымдастырушығ а хабарламаса немесе арудың белгісі бірден белгі бермесе, ( мерзіміне байланысты емес), зардап шегушінің ө тініші бойынша немесе мемлекеттік ең бек инспекторының бұ йрығ ы бойынша, ө тінішті он кү н аралығ ында тіркеуіне байланысты, тексеріледі. Сә тсіз оқ иғ аларды арнайы тексеру, сә тсіз оқ иғ аның пайда болғ ан сә тіне байланысты ұ йым басшысымен жиырма тө рт сағ ат аралығ ында жү реді, оның қ ұ рамында:

Ұ йым басшысының – тө рағ асы (ө ндірістік қ ызметте) немесе оның орынбасарлары; Ұ йымның ең бекті қ орғ ау қ ызметінің басшысы – мү шелері, жұ мысшылар немесе зардап шегушінің сенімді адамның ө кілдері (келісім бойынша).

Арнайы тексеруге жататындары:

1) ауыр жә не ө лімге алып келетін сә тсіз оқ иғ алар;

2) зардап шегушінің жарақ атының ауырлық дә режесіне тә уелсіз екі жә не одан кө п жұ мысшылардың, бір уақ ытта болғ ан, топталғ ан сә тсіз оқ иғ алары;

3) ө те кү шті кә сіби аурулар кезіндегі топталғ ан сә тсіз оқ иғ алар (улану).

Сә тсіз оқ иғ алардың ауырлығ ы мен салдарына байланысты, арнайы тексерулер, ең бек бойынша мемлекеттік территориялды органдардан қ ұ рылғ ан комиссия он кү н ішінде тексеріледі, олардың қ ұ рамында:

мемлекеттік ең бек инспекторы – тө рағ асы; жұ мысшылар мен зардап шегушінің сенімді ө кілі, жұ мыс берушілер- мү шелері. Екі адам қ аза болғ ан кезде, топталғ ан сә тсіз оқ иғ аларды, Астана мен Алматы қ алаларының ең бек облысындағ ы бас мемлекеттік инспекторы басқ аратын объектілердегі

болғ ан сә тсіз оқ иғ алар кезінде, комиссияның қ ұ рамына, тө тенше жағ дайларды жою мен ескерту жө ніндегі мемлекеттік инспекторы кіреді.

Техногенді сипаттағ ы тө тенше жағ дайлар кезінде болғ ан сә тсіз оқ иғ алар кезінде, арнайы зерттеу бойынша комиссия мү шелерін тө тенше жағ дайдың алдын –алу мен жою жө ніндегі мемлекеттік инспекторы тағ айындайды. Бұ л жағ дайда ең бектің мемлекеттік инспекторы, комиссия мү шесі болады.

Ү ш –бес адам қ аза болғ ан кездегі топтың сә тсіз оқ иғ аларды тексеру, ең бекті қ орғ ау бойынша мемлекетік органдар қ ұ рғ ан комиссия жү ргізеді, ал бес адам қ аза болғ ан кезде Қ азақ стан Республикасының басқ аруымен жү ргізіледі. Комиссия тө рағ асының келісімінсіз арнайы тексеру бойынша куә герлерге сұ рақ қ оюғ а рұ қ сат етілмейді, сонымен бірге қ осымша тексеру жү ргізуге рұ қ сат етілмейді