41.сараптаудың аспаптық әдістемелері

Экологиялық сараптау — адамдардың шаруашылық немесе басқ а да іс-ә рекетінің тексеруге бағ ытталғ ан шаралар жү йесі немесе таң далғ ан аймақ тө ң ірегіндегі жаң адан енгізілген шаруашылық кешеннің тіршілік ортасына, табиғ и ресурстарғ а жә не адам денсаулығ ына тигізетін ә серін бағ алау. Экологиялық сараптауғ а қ андай объект тандалып алынса да, оның тигізетін ә серін сипаттау ү шін мынадай сұ рақ тарғ а толық жауап берілуі тиіс: экологиялық факторлардың қ ұ рамы мен режімдерінің адамғ а немесе басқ а организмдерге қ атысты ә серлерін тексергенде, Шелфродтың тө зімділік заң ының орындалатынын немесе орындалмайтынын, жаң адан қ ұ рылып жатқ ан немесе іске қ осылғ ан объектілердің тірі организмдердің (адамды қ оса) экологиялық қ уыстарына (саяларына) тигізетін ә сері, шаруашылық, ғ ылыми, тарихи, эстетикалық тұ рғ ыдан қ арағ анда организмдер популяцияларының қ ұ рамы мен қ ұ рылымының ө згеруі; экологиялық жү йенің қ ұ рылымы, қ ұ рамы, ө німіне ә сері; ландшафтың жә не табиғ и кешендердің жағ дайына тигізілетін ә серлер; заттектер айналымының жү руіне ә сері болатын жә не ғ аламдық дең геймен алып қ арағ анда орын алуы мү мкін зардаптар. Экологиялық сараптау — кү рделі кешенді шаралар. Оның қ ұ рамына мамандардың сараптық бағ алары, эксперименттік зерттеулер, тексеру жә не математикалық моделдеу кіреді. Кей жағ дайларда Экологиялық сараптау медициналық, санитариялық -гигиеналық сараптаумен бірге жү ргізіледі. Ө неркә сіпті, технологияларды кайта қ ұ ру жобаларын бағ алағ ан кезде сараптау кешенді тү рде жү ргізіледі. Оның қ ұ рамына инженерлік-техникалық сараптау, экономикалық сараптау, ә леуметтік экспертизалар, қ ауіп-қ атер туғ ызатын факторларды бағ алау, мү мкін болатын апаттар мен алапаттар салдарынан туындайтын қ ауіптік дең гейлерді анық тау кіреді