Жүрек- қан тамырлар жүйесі

10-билет

Берілген мә тін бойынша тү сінігің ізді жеткізіп берің із.

Жү рек- қ ан тамырлар жү йесі

Жү рек – (соr; ) - ө зіне қ ұ йылатын вена сабауларынан қ анды қ абылдап жә не оны артерия жү йесі арқ ылы айдайтын қ уыс – бұ лшық етті ағ за болып табылады. Жү рек қ уысы 4 камерағ а бө лінеді: 2 жү рекше, 2 қ арынша. Сол жақ жү рекше мен сол жақ қ арынша ө зіндегі қ анның қ асиетіне қ арай сол жақ немесе артериялық жү ректі қ ұ райды; оң жақ жү рекше мен оң жақ қ арынша оң жақ немесе веналық жү ректі қ ұ райды. Жү рек камералары қ абырғ аларының жиырылуы систола деп, ал олардың босаң суы диастола деп атайды.

Қ антамыр жү йесі орталық ағ за - жү ректен жә не онымен байланысқ ан кө лемі ә ртү рлі, қ антамырлары (лат. – тамыр, осыдан – ангиология) деп аталатын тү тікшелерден тұ рады. Жү рек ырғ ақ ты жиырылуы арқ ылы тамырлардағ ы бү кіл қ анды қ озғ алысқ а келтіреді.

Жү ректен ағ заларғ а қ арай шығ ып, оларғ а қ ан ә келетін тамырлар артериялар деп аталады. Ағ атын сұ йық тың сипатына қ арай адаммен омыртқ алылардың тамыр жү йесін екі бө лімге бө луге болады.

1) қ антамыр жү йесі – қ ан ағ атын тү тікшелер жү йесі (артериялар, веналар, микроағ ын бө лімдері мен жү рек)

2) лимфа жү йесі – тү ссіз сұ йық, лимфа ағ атын тү тікшелер жү йесі. Артерияларда қ ан жү ректен шет жақ қ а, ағ залар мен тіндерге қ арай, ал веналарда жү рекке қ арай ағ ады. Лимфа тамырларында сұ йық веналардағ ы сияқ ты тіндерден орталық қ а қ арай ағ ады. Алайда веналық жә не лимфатамырларының аттарды шығ арып ә кету сипатында елеулі айырмашылық тар бар. Еріген заттарды негізінен қ ан тамырлары сің іріп алады да, ал қ атты тү йіршіктердің лимфа тамырлары сің іреді. Қ ан арқ ылы сің іру едә уір жылдамдау жү реді. Клиникада бү кіл тамырлар жү йесін жү рек-қ антамыр жү йесі деп атап, оның ішінде жү рек пен тамырларды бө леді.