Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





Мәтінде сипатталған Ыбырай Алтынсарыұлына қатысты құжаттың мәні.



A) Ы. Алтынсарыұ лын қ ызметке тағ айындау+

B) Ы. Алтынсарыұ лының ғ ылыми ең бегіне пікір

C) Ы. Алтынсарыұ лына ғ ылыми атақ беру

D) Ы. Алтынсарыұ лын марапатқ а ұ сыну

E) Ы. Алтынсарыұ лына арналғ ан қ азанама

Ежелгі Грекияда биік жерге салынғ ан храмдардың бірі

A) Ашшурбанипал

B) Зевс

C) Парфенон+

D) Прометей

E) Пантеон

«... Кең естердің Бү кілресейлік Орталық Атқ ару Комитеті Халық Комиссарлар Кең есінің Тө рағ асы ретінде, жолдас Лениннің тө рағ алығ ымен жұ мысшы жә не шаруа қ орғ анысының Кең есін қ ұ руғ а қ аулы етеді... Бұ л кең еске қ орғ аныс мү дделеріндегі елдің кү ші мен қ ұ ралдарын жұ мылдыру ісінде бү кіл қ ұ қ ық толығ ымен беріледі. Барлық орталық жә не жергілікті ведомостволар мен мекемелер, барлық азаматтар ү шін бұ л Кең естің қ аулыларын мү лтіксіз орындауғ а міндетті.. »

Кең естердің Бү кілресейлік Орталық Атқ ару Комитеті Халық Комиссарлар Кең есінің Тө рағ асы Ленин қ аулы шығ арды:

A) шаруашылық Кең есін қ ұ руғ а

B) ғ ылыми Кең есін қ ұ руғ а

C) экология Кең есін қ ұ руғ а

D) қ орғ аныс Кең есін қ ұ руғ а+

E) кә сіподақ Кең есін қ ұ руғ а

(1919 жылдың 20 ақ панындағ ы «Кіші конституция»)

1). Сейм Юзеф Пилсудскийдің Сейм алдында мемлекеттің басшысы міндеттерін тапсырғ андығ ы туралы мә лімдемесін қ абылдайды жә не оғ ан Отанғ а қ ызымет ету жө ніндегі міндеттерін орындағ аны ү шін алғ ыс айтады.

ІІ... мемлекетіндегі жоғ арғ ы билікті ұ йымдастыру ережелерін тү пкілікті анық тайтын конституцияның мә тіні заң жү зінде қ абылданғ анша, Сейм Юзеф Пилсудскийдің қ ызыметін тө менгі принциптерге сә йкес атқ ара беруді тапсырды.

... 2. Мемлекет басшысымемлекет ө кілі жә не Сеймнің азаматтық, ә скери шешімдерін жоғ ары орындаушы болып табылады.

3. Мемлекет басшысы Сейммен келісім негізінде толық қ ұ рамда ү кімет қ ұ рады.

4. Мемлекет басшысы мен ү кімет ө з қ ызметтері ү шін Сейм алдында жауапты.

Мә тін бойынша осы заң ды қ абылдағ ан мемлекетті анық таң ыз:

A) Эстония

B) Жапония

C) Латвия

D) Чехославакия

E)Польша+

Тү ріктер қ ол астындағ ы салық тө леуге міндетті отырық шы тұ рғ ын(-дар):

A) ябғ у

B)бектер

C)шад

D)елтебер

E)бұ йрық

F) кү леркін

G) қ ара бұ дун+

H) гурхан

ХVIII ғ. 20-жылдарының екінші жартысында Ақ табан алқ абында жоң ғ арлардың шешуші шайқ асы ө ткен ө зен(-дер):

A) Елек

B) Ырғ ыз

C) Жайық

D) Есіл

E) Ертіс

F) Торғ ай+

G) Жем

H) Бұ ланты+

ХХғ. 50-жж. Теміртау оқ иғ асының себебі(-тері):

A) Жалақ ының уақ ытында тө ленбеді+

B) Жергілікті тұ рғ ындардың рухани қ ұ ндылық тары аяқ қ а тапалды

C)Жұ мысшылардың тыс жерлерден келуі

D) Салық тү рлерінің кө бейді

E)Тауарларды бө луде ә ділеттік сақ талмады

F) Азық -тү ліктің қ ымбаттауы

G) Жұ мыс уақ ыты ұ зарды

H) Тұ рғ ын ү й, ауызсу жә не азық -тү лік мә селесінің туындады+

1884-1885 жылдары Африкада пайда болғ ан герман отар(-ы, -лары):

A) Алтын жағ алау

B)Ливия

C) Конго

D)Ангола

E) Египет

F) Того+

G) Марокко

H) Камерун+

Ұ лыбритания тарихында алғ аш рет лейбористер ү кіметін қ ұ рғ ан тұ лғ а(-лар):

A)Т. Блэр

B)Э. Хит

C)Г. Макмиллан

D)Р. Макдональд+

E)С. Болдуин

F)У. Черчилль

G)А. Иден

H)К. Этли

Грек тарихшысы Геродоттың айтуынша «биік таулардың бауырында тұ рғ ан» аргиппейлердің шығ ыстағ ы кө ршісі(-лері):

A) гиркан

B)исседон+

C) андрон

D)дай

E)апарн

Монғ ол-татар шапқ ыншылары Киев қ аласын талқ андады:

A)1245 жыл

B)1250 жыл

C)1240 жылы+

 

D)1260 жыл

E)1255 жыл

1721 жылғ ы Ништад бейбіт келісімі бойынша Ресей

A) ел территориясы ө згеріске ұ шырағ ан жоқ

B) Балтық порттарында бағ аны тө мендетті

C)Балтық бойындағ ы қ алаларды салық тан босатты

D)Каспий жағ алауларындағ ы орыс позицияларын нығ айтты+

E)Азов пен оғ ан жақ ын жатқ ан жерлерді алды

1979 - 2003 жылдары билік қ ұ рғ ан Ирак билеушісі:

A) Ш. Басаев

B) С. Хусейн+

C) Б. Кармаль

D) Т. Эрдоган

E) Х. Карзай

«Жапон империализмі шын мә нісінде елде ә скери жағ дай енгізді.

Тек соң ғ ы бір жарым жылда(.... жылдан... жылдың ортасына дейін) Кореяда революциялық қ озғ алысқ а қ атысты деген айыппен 8000-нан аса адам қ амауғ а алынды. Қ азіргі таң да Кореядағ ы «идеалық » қ озғ алыс ү шін қ амалғ андардың саны 2000-ғ а жетті. Кандо ауданында... жылы 500-ден астам коммунистер атылды, ал революциялық шаруаларды қ оса есептегенде жазағ а тартылғ ан адамдардың саны 30 000-нан асады».

Мә тінде сипатталғ ан тарихи кезең ді анық таң ыз:

A)Жапониядағ ы Мэйдзи тұ сындағ ы Корея+

B)Жапондық Токугава тұ сындағ ы Корея

C)ХХғ. 20-30 жж. Корея

D)Бірінші дү ниежү зілік соғ ыс жылдарындағ ы Корея

E) Корея орыс-жапон соғ ысы тұ сында

«К. Э. Циолковский – ұ лы қ иялшыл жә не ғ алым, реактивтік қ озғ алтқ ыш теориясын ойлап тапты жә не ғ арышқ а ұ шу мү мкіндігінің негізін қ алады. Ол кең ес ғ ылымын тамаша табыстарғ а жеткізді, соның арқ асында Кең ес Одағ ының алғ ашқ ы ғ арышқ а ұ шулары жү зеге асырылды.

... Егер планетааралық кеме секундына 8 шақ ырымнан кем емес жылдамдық пен қ озғ алатын болса, ол атмосфераның шетіне шығ ады да, Ай сияқ ты Жердің серігіне айналады, себебі мұ ндай жылдамдық кезінде ортадан тепкіш кү ш жердің тарту кү шіне тең еледі.

Ол ө зінің тө л формуласын, ол арқ ылы кеме-зымыран қ озғ алатын теорияны жасады. Бұ л іске асады! Міндетті тү рде болады! Адамзат бір орында тұ рақ тап қ алмайды, ол ә рдайым алғ а ұ мтылады, сондық тан ерте ме, кеш пе оның формуласы келеді.

Зымыран, тек қ ана зымыран адамды жердің тарту шебіне алып шығ ады».

Мә тінді оқ ып, ғ алымның қ ай саласы туралы айтылғ анын анық таң ыз:

A) Астрономия

B) Биология

C) Химия

D) Математика

E) Физика+

Қ аң лылар кезең іне жататын археологиялық мә дениетті (-терді) анық таң ыз:

A) Жетіасар+

B) Ақ ыртас

C) Шілікті

D) Ұ лыбай- Тасмола

E)Қ ауыншы+

F)Тасмола

G) Отырар-Қ аратау+

H) Берел

1886 жылғ ы Ереже бойынша Тү ркістан генерал-губернаторлығ ының қ ұ рамына кірген облыс(-тар):

A) Маң ғ ыстау

B) Самарқ ан+

C) Орал

D) Ферғ ана+

E) Ақ мола

F) Сырдария+

G) Семей

H) Торғ ай

КСРО-да «Ленинград ісі», «Дә рігерлер ісі», «Бекмаханов ісінің » қ ызу жү ріп жатқ ан уақ ыты:

A) 1950 жж. екінші жартысы +

B) 1960-1970 жж.

C) 1950 жж. аяғ ы-1960 жж. Басы

D) 1950 жж. аяғ ы

E)1937 ж.

F)1920 жж. аяғ ы

G) 1938 ж.

H) 1940 жж. аяғ ы-1950 жж. басы

Лондон мен Парижде ө здерінің сауда - банк компаниясының филиалдарын ашқ ан итальяндық ә улет(-тер):

A) Рюриктер

B) Меровингтер

C) Каролингтер

D) Романовтар

E) Стюарттар

F) Османдар

G)Габсбургтар

H) Медичилер+

Мә тінді оқ ып шығ ып, тапсырмағ а жауап берің із:

Қ азақ ханы ____________ Ә бді-Момын ханның ө лтіріліп, Пір-Мұ хаммед ханның билік қ ұ ра бастағ аны туралы хабар алғ ан кезде ол Ташкент пен Мауараннахрды бағ ындыру ү шін жолғ а шық ты. Ол ә уелі Ташкентті қ аратты, ал сонан соң Самарқ анды басып алды жә не Бұ харағ а қ арай бет бұ рды. Пір-Мұ хаммед хан ашық шайқ аста қ арсыласу мү мкін деп таппай, сондық тан қ амалғ а бекінді. Шамамен 20 кү н бойы ___________ хан мен оның қ азақ тары Бұ хараның маң айын тонады, кү н шығ ып, батқ анғ а дейінгі уақ ыт аралығ ында ү немі қ ақ тығ ыстар болып тұ рды. Ақ ыр аяғ ында қ азақ тар жең іліс тапты. __________ хан Самарқ анғ а шегінді. Бауыры Ә шім ханмен одақ тасып, ол Пір-Мұ хаммед ханғ а қ арсы ұ рысып, шайқ асуғ а ә зірленді. Хан оларды тағ ы да шайқ аспақ ниетпен қ арсы алды. Осы кезде оғ ан Пір-Мұ хаммед ханның інісі Баки-Мұ хаммед сұ лтан келіп қ осылды. Хан оның келуін жақ сылық тың нышаны деп жорыды жә не оғ ан қ ұ рмет кө рсетті. Екі жақ ә скерлерінің арасында бір айдай уақ ыт ұ рыс-қ ақ тығ ыс болып тұ рды. Бір жолы __________хан тү н жамылып шабуыл жасады. Кескілескен шайқ ас болды. ___________ ауыр жараланды. Ол еш нә рсеге қ ол жеткізі алмағ андық тан, ат тізгінін Ташкент жақ қ а бұ рды. Сол жарақ аттан ____________ хан он дү ниеге асығ ыс аттанып кетті...

XV-XVIII ғ ғ. Қ азақ хандық тарының тарихы жө ніндегі материалдар.

А., 1969, 394-395, 556 б. (Орыс тілінде)«Таʼ рих-и-Қ ыпшақ » ең бегінен.

Деректе суреттелген қ азақ ханы:

A) Тә уекел+

B)Хақ назар

C) Тә уке

D) Жә ң гір

E)Абылай

Тү ркіленген иран тілдес ерте орта ғ асырлық тайпа

A) Тү ргештер

B) Тохарлар

C) Қ аң лылар

D)Ғ ұ ндар

E) Соғ дылар+

Республиканың экономикасы дағ дарыстан шығ ып, ә леуметтік реформаларды іске асыруғ а қ олайлы кезең басталды:

A) 2005 жылдан

B) 2008 жылдан

C)2000 жылдан

D)2003 жылдан+

E)2010 жылдан

Қ Р Президенті Н. Ә. Назарбаев «Семей ядролық сынақ полигонын жабу

туралы» Жарлық қ а қ ол қ ойды. Полигон Семей облысында 1949 жылы 29 тамызда ашылғ ан болатын. 42 жыл ішінде мұ нда мың дағ ан адамдардардың ө мірі мен денсаулығ ына зиян ә келген 500-ге жуық ядролық жарлыс жасалғ ан-ды. КСРО ә скери-ө неркә сіптік кешені 1991 жылы желтоқ сан айында полигонда қ уаты 20 килотонна, ү зілісі 30-40 секунд болатын екі жерасты жарлысын жасауды ойластырғ анына қ арамастан, Жарлық қ абалданғ ан-ды. ... полигноның қ ажеті болмады, ал жергілікті тұ рғ ындар мен сол аумақ тың экологиялық кү йіне келген зардап ешқ андай кү дік тудырмады. Полигонның 40 жылдық толық қ уатындағ ы қ ызметі нә тижесінде іргелес аумақ тарды мекендеушілердің жартысы имундық жетіспеушілікпен зардап шегеді, ал радиациялық факторлар жә бірленушілердің генетикалық тегіне еніп, қ алпына келмес зиян ә келген.
Семей ядролық сынақ полигоны негізінде одақ тық -республикалық ғ ылыми-зерттеу орталығ ы қ ұ рылды, ал аумақ та (ядролық сынақ тардан, Семейден басқ а, Қ арағ анды, Павлодар, облыстары да зардап шекті) қ алпына келтіру жә не ә леуметтік жандандыру жө ніндегі жұ мыстар басталды. Істің мә ні бойынша, полигонның жабылуы ә скери-ө неркә сіптік кешеннің солаумақ та бақ ылаусыз шаруашылық жү ргізуін тоқ татты. Ал бұ л ел алдында тұ рғ ан экологиялық проблемаларды ө здігінше шеше алатын егеменді мемлекетті қ ұ ру жағ дайында мү мкін еді.

Мә тін бойынша Семей атом полигоны жабылуының себебтерінің бірін анық таң ыз:

A)Кө рші елдердің сынақ тарды тоқ татуы

B)КСРО-да сынақ тар ө ткізуге қ аржысы таусылуы

C)Полигонның ескруі

D)«Қ ырғ и қ абақ соғ ыстың аяқ талуы»+

E)КСРО-ның ыдырап кетуі

Шумерліктер Қ осө зенге келіп қ оныстанды:

A)Оң тү стік-батыс ө лкелерден+

B)Батыс жағ ынан

C)Оң тү стік жағ ынан

D)Шығ ыс жағ ынан

E)Солтү стік жағ ынан

Жү з жылдық соғ ыста ірі шайқ ас ө ткен жер

A)Лейте маң ы

B)Нейзби

C)Креси тү бі+

D)Аусбург

E)Заллак

XVII ғ асырда ағ артушылық идеялар алғ аш пайда болғ ан Еуропа елі:

A)Англия.

B)Германия.

C)Италия. +

D)Франция.

E)Испания.

2003 ж. Иракқ а қ арсы соғ ыс ашқ ан ел

A)АҚ Ш+

B)Иран

C)Германия

D)Ү ндістан

E)Ресей

Франция мен Англияны байланыстыратын теміржол туннелі іске қ осылғ ан аймақ:

A)Ла Манш бұ ғ азы+

B)Бискай шығ анағ ы

C)Альпі

D)Симплон

E)Щвейцария

«Біздің еліміздің соғ ыстан бейбітшілікке ө туіне байланысты партияның алдында жаң а кү рделі ә леуметтік-экономикалық жә не идеялық -саяси мә селелер тұ рды. Саясат пен экономикағ а басшылық тың ә скери-коммунистік- ә дістерінен, азамат соғ ысы жылдарында жауды жең у ү шін қ ажет болғ ан, бірақ бейбіт жағ дайда ө те қ ауіпті болатын ә дістерден бас тартуы керек болды. Бұ л жү йенің шаруашылық жә не саяси дағ дарысы Кең ес мемлекетінің экономикалық саясатының тү бегейлі ө згеруін, жаң а экономикалық саясаттың (ЖЭС) кідіріссіз енгізілуін талап етті. 1921 жылдың наурызында болып ө ткен РК(б)П-ның X съезінде партия жаң а экономикалық саясатқ а ө туді жү зеге асырды. «Жаң а экономикалық саясаттың мә ні, -деп жазды В. И. Ленин, -ол пролетариат пен шаруалардың одағ ы, пролетариат авангардының, кең шаруа қ ауымымен бірлесуінде». Жаң а экономикалық саясат капитализмнен социализмге ө тудің бү кіл ө тпелі кезең іне есептелген болатын. »

Кең ес мемлекетінің экономикалық саясатын тү бегейлі дағ дарысқ а ә келді:

A)«Индустрияландыру саясаты»

B)«Мә дени революция саясаты»

C)«Ә скери коммунизм саясаты»

D)«Қ ызыл керуен саясаты»

E)«Жаң а экономикалық саясаты»+

Егіншіліктен гө рі мал шаруашылығ ына кө бірек қ олайлы аймақ (-тар):

A)Тарбағ атай+

B)Ү стірт

C)Маң ғ ыстау+

D)Қ ызылқ ұ м

E)Балқ аш

F)Бетпақ дала

G)Жетісу+

H)Арал

748 жылы Тү ркештердің астанасын жаулап алғ ан (-дар):

A)Хорезм

B)Кушан

C)Соғ дылар

D)Шығ ыс Тү рік

E)Қ ытай+

F)Батыс Тү рік

G)Оғ ыздар

H)Арабтар

Абылайдың қ азақ жерлерін біріктіру жолында саяси кү рес жү ргізген ел-(дер)

A)Осман империясы

B)Ү ндістан

C)Цинь+

D)Ауғ ан

E)Парсы

F)Жоң ғ ария+

G)Ұ йғ ыр

H)Қ ырғ ыз

1950 жылдардан бастап кең ес қ оғ амында орын алғ ан жазалаудың жаң а ә дісі(-тері):

A)Партия қ атарынан шығ ару+

B)Сө гіс беру

C)Жер аудару

D)Ескерту жасау

E)Психиатриялық емдеу +

F)Мү лкін тә ркілеу

G)Қ ызметтен қ уу +

H)Ә кімшілік жауапкершілікке тарту

Адамзат баласы металдан жасалғ ан қ ұ ралдарды игере бастады:

A)Энеолитте+

B)Темір дә уірінде

C)Мезолитте

D)Кейінгі палеолитте

E)Неолитте

Кө шпелілер баспаналарындағ ы киелі орын:

A)Тө р

B)Есік алды

C)Кіре беріс

D)Жатын орын

E)Ошақ маң ы+

 

A)татар, ажлар

B)қ айлар, найман

C)байандур, эймур, татар

D)имур, қ идан

E)жікіл, бескіл, бұ лақ

1680 жылы билікке келген хан:

A)Есім

B)Болат

C)Жолбарыс

D)Тә уекел

E)Тә уке+

Батыс Сібір хандығ ының астанасы:

A)Чигучен

B)Алмалық

C)Орда-Базар

D)Сығ анақ

E)Чимги-Тура+

«Жаратушының рахымымен біз, ұ лы император жә не бү кіл Ресейдің дара билеушісі, қ айырымды, ә діл, қ аһ арлы, айбатты, кө реген патша Петр Федорович, осы жоғ арғ ы бұ йрығ ымызбен біздің шын берілген бодандарымызғ а жә не бізге адал қ ызмет етуші қ ырғ ыз-қ айсақ ханының ұ лы Досалы сұ лтанғ а осы арнайы жіберіліп отырғ ан жаушылар арқ ылы біздің осы жоғ арғ ы бұ йрығ ымызды жариялаймыз жә не ол жұ рттың барлығ ына жария болсын. Егер жаратқ ан қ ұ дай жар болып, аманшылық -саушылық болса, сіздердің барлығ ың ызды жер, су, орман-тоғ ай, қ ару-жарақ, қ орғ асын, азық -тү лік, киім, ішіп-жем жә не ақ шамен кө л-кө сір етіп сыйлаймыз. Тек қ ана сіздер еш жақ қ а ауытқ ымай, осы жіберіліп отырғ ан жоғ ары мә ртебелі бұ йрық қ а сай мағ ан шын бодандық пейілде болуларың қ ажет. Болмағ ан жағ дайда, шайтанның азғ ырғ анына еріп, қ айдағ ы бір генералдар мен боярлар ү гітіне ермеу ү шін тайлы- таяғ ына дейін қ алдырмай, бә рің ді қ ылышпен кескілеп, дарғ а асуғ а шамамыз жетеді. Егер мағ ан осы жылы қ арамағ ың дағ ылардан екі жү з сарбаз жіберсең, тіпті риза болар едім, себебі бізге де, сізге де қ астандық ойлаушы арамзалар, қ ұ дай олардан сақ тай кө рсін, толып жатыр. Бірақ біз болып, сіз болып, ондайларды ө з жағ ымызғ а тартуымыз керек, сондық тан да осы бұ йрық қ а қ ол қ ойып, мө рімді басып жіберіп отырмын.

Аяқ жағ ына Мен, Ү шінші Петр, ө з қ олымды қ ойдым».

Берілген қ ұ жаттағ ы дұ рыс жағ дайды табың ыз:

A)Сұ лтанғ а арналғ ан ү ндеу

B)Императорлық атақ

C)Жергілікті тұ рғ ындарды индификациялау

D)Императордың ө зін кө рсетуі+

E)Жазаның тү рі

Қ азіргі Мексика жерін мекендеген ү ндіс тайпасы:

A)Искимос

B)Сонгай

C)Майя

D)Ацтек+

E)Инк

Париж Коммунасының қ айраткерлерінің бірі

A)Я. Домбровский+

B)Л. Тьер

C)О. Барро

D)Л. Орлеанский

E)Ф. Коннор

1937 ж. тамызда ө зара достық жә не ынтымақ тастық туралы шартқ а қ ол қ ойғ ан елдер

A)Жапония мен КСРО

B)КХДР мен Моң ғ олия

C)Ү ндістан мен КХДР

D)Қ ытай мен АҚ Ш

E)КСРО мен Қ ытай+

«Аз и Я» ең бегінің авторы(-лары):

A)М. Мағ ауин

B)Ә. Кекілбаев

C)Қ. Жұ маділов

D)С. Шаймерденов

E)О. Сулейменов+

F)Ә. Нұ рпейісов

G)Ш. Мұ ртаза

H)М. Шаханов

Керейіттердің билеушілері

A)Даян, Жамұ қ а, Білге

B)Бұ йрық, Кү лтегін

C)Кү шлік, Бумын

D)Мұ қ ылай, Дато

E)Торы, Маркус, Қ ұ ршақ ұ з+

1538-1580 жылдары билік қ ұ рғ ан:

A)Тә уекел хан

B)Шығ ай хан

C)Бұ рындық хан

D)Жә нібек хан

E)Хақ назар хан+

«Ұ лы мә ртебелі патша ағ замғ а.

Омбыда генерал Сухотиннің басшылығ ымен ә ртү рлі ведомостволардың шенеуніктері бас қ осқ ан Кең есте қ ырғ ыздарды (қ азақ тарды. – авт. ) земство жиналысына (Мемлекеттік Думағ а. – авт. ) жібермеу туралы айтылды. Алдағ ыны дұ рыс болжай білмейтін мұ ндай тоғ ышарлық шешім қ абылдаудың себебін Далалық ө лкедегі халық тың даму сипатынан мү лде хабарсыздық та жатыр деп қ ана тү сіндіруге болады. Дала тұ рғ ындарын саяси қ ұ қ ығ ынан айырудың оларды қ аншалық ты қ атты қ апаландырып, ашу-ызасын тудырғ анын ескермеуге болмайды. Ең қ арапайым ә ділеттілік пен ақ иқ ат шындық қ а қ асақ ана қ иянат жасаудың, алты миллион қ ырғ ызды қ ұ қ ық сыз тобырғ а айналдырудың қ андай парасатты негізі бола алмақ деген кү мә нді сұ рақ туады. Рас, біз мал шаруашылығ ымен айналысамыз, ал мал шаруашылығ ы кә сібімен айналысу бізді жаз кезінде 3-4 ай бойы кө шіп-қ онып жү руге мә жбү р етеді. Ондай кө шіп-қ онып жү ру, кейбіреулердің ойлайтынындай, тіпті де кең дала тө сін мақ сатсыз кезе беру емес, малдың жағ дайын ойластыру болып табылады. Бірақ бізді осындай жағ дайларымызғ а бола земство жиналысына қ атысу сияқ ты аса маң ызды саяси қ ұ қ ығ ымыздан айыруғ а қ андай негіз бар? Мал шаруашылығ ымен айналысу қ ырғ ыздарды сайлауғ а қ атысу қ ұ қ ығ ынан неге айыруы тиіс? Қ ырғ ыздар қ оғ амдық жә не мемлекеттік міндеттерді, басқ а да отырық шы бұ ратана халық тарды айтпағ анның ө зінде, орыс шаруаларынан кем тү сінеді дегенді ә лі ешкім де дә лелдеген жоқ. Сонда қ ырғ ыздардың мү ддесін кім қ орғ амақ? Егер біздің халқ ымыздың қ азіргі ө здері сайлағ ан ө кілдері земство жиналысына қ атыспайтын болса, онда ол халық тың мұ ң -мұ қ тажын жә не ол проблемаларды дұ рыс шешудің жолдарын ө зі ө кілдерінен ө зге кім айтып, кім тү сіндіріп бере алмақ? Бізді танып-білуге деген қ ұ лық жоқ, бізді ә лдебір санасы тө мен біреулер деп санайды, намысымызғ а тиіп қ орлайды, бюрократияның тым жоғ арыдан менсінбей қ арауғ а ә бден еті ү йреніп кеткен. Қ арқ аралы уезі халқ ының сенімді 42 ө кілі қ ол қ ойғ ан. 1905 жылғ ы 22 шілде. »

Мә тінде сипатталғ ан қ ұ жатты анық таң ыз:

A)Жарлық

B)Ү ндеу

C)Петиция+

D)Меморандум

E)Жолдау

Хаммурапи заң дары дү ниеге келген мемлекет:

A)Урарту

B)Вавилон+

C)Хет патшалығ ы

D)Аккад

E)Ассирия

«Эдуардтың ө лімінен кейін Англиядағ ы король тұ қ ымының тамыры кесілді... Гарольд... тақ қ а отырып, тә жді шіркеудің рұ қ сатынсыз киді.

Нормандия герцогі Вильгельм... Александр папағ а елшілер жіберіп, жаулап алу (Англияны) жоспарын бекітуін ө тінді... Вильгельм барондарды жинап алып... олардың ә рқ айсысынан... жорық туралы пікірін сұ рады. Олардың бә рі жан-тә німен қ имылдауғ а міндеттеніп, герцогке ү йіп-тө гіп уә де берді... Белгіленген уақ ытта олар келіп жетті... Бә рі кемеге отырып, желдің кө мегімен Гастингстің жағ асына тез-ақ жетіп келді... Вильгельмнің келуі туралы хабарды ести салысымен Гарольд... дереу Гастингске аттанды.

Мә тінде сипатталғ ан оқ иғ аның болғ ан мерзімін анық таң ыз:

A)Х ғ асыр

B) ХІ ғ асыр+

C) ХІІІ ғ асыр

D) ІХ ғ асыр

E)ХІІ ғ асыр

Гомердің поэмаларының бірі:

A) «Иллиада»+

B) «Бұ ғ ауланғ ан Прометей»

C) «Бұ лт»

D) «Троя жорық тары»

E) «Антигона»

Ә зірбайжан мен Армения арасындағ ы қ ақ тығ ыстардың себебі:

A) Арарат таулары ү шін

B)Таулы Қ арабақ ү шін+

C)Каспии тең ізі ү шін

D)Апшерон тү бегі ү шін

E) Севан кө лі ү шін

«Шанхай, 27 қ аң тар. Д-р Сунь Ятсен жә не Жапонияның Қ ытайдағ ы тұ рақ ты ө кілі тө мендегі хабарды жариялауғ а ө кілеттік берді.

Шанхайда болғ ан кезінде жапон ө кілі д-р Сунь Ятсенмен бірнеше рет ә ң гімелесті. Ә ң гімелесулер барысында олардың қ ытай-жапон қ атынастарына, ә сіресе мына мә селелер тө ң ірегінде кө зқ арастарының толық сә йкес келетіндігі анық талды.

1. Д-р Сунь Ятсен: Қ азіргі кезең де Қ ытайғ а коммунистік қ ұ рылысты, тіпті кең естік жү йені енгізуге болмайды, себебі мұ нда коммунизм мен социализмді табыспен іске асыратын жағ дайлар жоқ » - деп есептейді. Бұ л кө зқ арасты жапон ө кілетті ө кілдігі толығ ымен қ уаттайды, яғ ни Қ ытайдың ең қ ажетті жә не маң ызды міндеттері – оның ұ лттық бірігуі мен толық тә уелсіздігін алуы деп есептейді. «Осынау ұ лы істе, - деп сендірді ол Сунь Ятсенді, - Қ ытай жапон халқ ының тарапынан ең ыстық ық ыласқ а ие жә не Жапонияның қ олдауына сенуге болады».

Қ ұ жаттағ ы қ атені табың ыз:

A)Германия

B)РКФСР+

C)Италия

D)АҚ Ш

E)Испания

Сақ тардың бейнелеу ө нерінің ескерткіші болып табылатын петроглифтер табылғ ан жартасты (-тарды) анық таң ыз:

A)Таң балы+

B)Шең гелді

C)Арпаө зен

D)Тарбағ атай

E)Қ арғ алы

F)Баянауыл

G)Қ ойбағ ар

H)Шарын

Мә дениет саласында орын алғ ан оқ иғ аларды ретімен орналастыр 1) О. Сү йлеменовтың «Адамғ а табын, жер енді! », 2) М. Ә уезов «Абай» романының екінші кітабын аяқ тады, 3) «Тілдер туралы Қ КСР заң ы» қ абылданды, 4) Алаш қ озғ алысының қ айраткерлері ақ талды, 5) Е. Бекмаханов ақ талды:

A) 2, 5, 1, 3, 4+

B) 2, 4, 3, 5, 1

C) 1, 2, 3, 5, 4

D) 2, 5, 1, 4, 3

E) 2, 1, 5, 4, 3

F) 5, 4, 2, 1, 3

G)5, 2, 1, 4, 3

H) 5, 2, 3, 4, 1

1618-1648 жылдары Францияғ а қ арсы соғ ысқ ан ел(-дер):

A) Германия+

B) Дания

C) Швеция

D) Польша

E)Англия

F)Испания+

G) Голландия

H)финляндия

2008 ж. Косовоның тә уелсіздігін қ олдамағ ан мемлекет(-тер):

A)Перу

B)Германия

C)Иран

D)Ирак

E)Моң ғ олия

F)Тү ркия

G)Ресей+

H)Ү ндістан+

Ең ежелгі адамның ең бек қ ұ ралдары:

A) тұ зақ, қ ақ пан, микролит

B)ү шкір тас, қ азғ ыш таяқ, шоқ пар+

C)садақ, жебе, бумеранг

D)ине, тілгіш, қ айла

E)болас, найза, қ ырғ ыш

«Тү рік тілдерінің сө здігі» ең бегінің авторы:

A) М. Қ ашғ ари+

B) Қ. А. Йасауи

C) Ж. Баласағ ұ ни

D) А. Иү гнеки

E) Ә л-Фараби

«Сібір даласына уақ ытша ережені енгізуден бұ рын жылына екі облыстан 190506 сом тү сім тү сетін еді. «Уақ ытша Ереженің » қ ұ растырушылары жасақ жиынын ә р ү йден 3 сом ақ шалай салық қ а ауыстырғ анда, екі облыстан 317697 сом тү седі деп жобалағ ан болатын. Комитеттердегі бар мә ліметтерге қ арағ анда 1870 жылы екі облыстан 462666 сом тү сіпті. Бұ л жобалағ ан мө лшерден 144969 сом артық. Бұ л цифрлар «Уақ ытша Ережеде» белгіленген салық жү йесінің аса қ анағ аттанарлық екендігін дә лелдейді, оның бергі жағ ында бұ л жү йе екі жылдық тә жірибе барысында іс жү зінде ешқ андай елеулі қ иыншылық тар кездестірген жоқ.

Осығ ан сү йене отырып, комитет алым- салық жү йесіне тек қ ана екі қ осымша енгізуді жобалады:

1. Ә скери жә не азаматтық шендері бар қ ырғ ыздарды ү й басына тө ленетін алым- салық тан ө мірлік босату, ө йткені олардың ә рқ айсысына тиесілі шаң ырақ саны 7- ден аспайды жә не бұ л артық шылық тардың олардың балаларына қ атыс жоқ, ондай жең ілдіктер олар ө з ең бегімен алулары қ ажет.

2. Нұ сқ ауларда уезд бастық тары, болыс басқ арушылары мен ауыл старшындары ү шін салық жинаудың бірнеше айрық ша ережесі қ арастырылғ ан. Уезд бастық тары ү шін оның ауыл старшындарынан алым-салық пен басқ а да салық тарды тө легендіктері туралы тү біртек алуғ а бейімделген жіппен байланғ ан кітаптың тү рі қ осымша берілген. Қ ырғ ыз шенеуніктерін ү й басына тө ленетін алым-салық тардан босатуғ а келетін болсақ, олар екіжылдық тә жірибе мерзімі ішінде Ресейде қ олданылып жү рген заң дарғ а сү йеніп, ө здерін осы салық тан босату туралы бірнеше рет ө тініш жасағ ан болатын. Мұ ндай ө тініштер, ережеде оғ ан рұ қ сат болмағ андық тан қ абылданбады, ал шенеуніктер салық ты тү гел тө леп келеді. Комитет, солай болса да, «Уақ ытша Ереженің » басқ а топтарына берілетін қ ұ қ ық тар мен артық шылық тарды қ ырғ ыздар жалпы заң дарының негізінде ала алады» деген тұ жырымғ а сү йене отырып, қ ырғ ыз шенеуніктерін ү й басы салығ ынан босатуды қ ажет деп тапты.

(Тү сініктеме хат. Ақ мола жә не Семей облыстарын басқ ару ережелерінің жобасына)

Мә тінде келтірілген ү зіндіден Ресей ә кімшілігінің жергілікті шенеуніктерге артық шылық тар бере отырып, арқ а сү йеген мә селені анық таң ыз.

A) қ азына аз ғ ана кірісінен айырылғ анмен, олар ық палды кө мекшілер болып шығ ады+

B) қ азына тек қ ана ә скери қ ызметке пайдаланады

C) шенеуніктерге экономикалық мү мкіндіктер жасап берді

D) шенеуніктерді демалыссыз ең бек етуге міндеттеді

E)шенеуніктердің азаматтық жә не ә скери қ ызметін біріктіреді

Ежелгі гректер сиынғ ан қ ұ дайлар саны:

A) 30-ғ а жуық

B)10-ғ а жуық

C)40-қ а жуық +

D)50-ге жуық

E)20-ғ а жуық

XX ғ. Кә шмір жері ү шін қ арулы қ ақ тығ ыстар жү ргізіп жатқ ан елдер:

A)АҚ Ш пен Ресей

B)Ү ндістан мен Пә кстан+

C)Ү ндістан мен Ауғ анстан

D)Қ ытай мен Бангладеш

E)Қ ытай мен Пә кстан

Солтү стік-батыс Италиядағ ы ірі ө неркә сіптік ө ндіріс орындары орналасқ ан қ алалардың бірі

A)Милан+

B)Тоскана

C) Парма

D) Венеция

E) Неаполь

Хорват мемлекеттік соборы қ азіргі кезде соғ ысушы мемлекеттрдің барлығ ы мойындағ ан ұ лттардың ө зін-ө зі басқ аруғ а толық қ ұ қ ылығ ы негізінде осы

шешімді қ абылдады:

1. Хорватия, Словения, Далмация, жері жә не Венгр корольдігі мен Австрия империясының арасындағ ы бұ рынғ ы мемлекеттік қ ұ қ ық тық қ атынастар ү зіледі.

2. Далмация, Хорватия, Словения Рискпен бірге Венгрия мен Австрияғ а қ атыссыз толық тә уелсіз мемлекет деп жарияланады жә не қ азіргі халық тық принциптерге байланысты словактардың, хорваттар мен сербтердің бірлігі негізінде словен, хорват жә не серб халқ ы тұ ратын ешқ андай аймақ тық жә не мемлекеттік шекараларғ а қ арамастан, осы халық тар тұ ратын барлық этнографиялық аумақ ты қ амтығ ан словактардың, хроваттардың жә не сербтердің тә уелсіз біртұ тас халық тық мемлекетіне бірігеді.

Мә тін бойыншақ қ ұ жаттың атауын анық таң ыз:

A) Версаль келісімі

B) Серб соборының қ аулысы

C) Вашингтон келісімі

D) Питтсбургте келісімі

E) Хорват соборының қ аулысы+

 

Қ ұ жаттарғ а сү йене отырып, Орталық комиссия дауыс беруге жергілікті комиссияларда тіркелген 494960 кісі қ атысуғ а тиісті деп тапты... Кө рсетілген саннан себепті жағ дайғ а байланысты(жолаушылап кетулеріне, қ атты науқ астануына байланысты)7551 адам дауыс беруге қ атыспады. Сайлауғ а 467409 сайлаушы немесе плебисцитке қ атысуғ а қ ұ қ ылы МХР азаматтарының 98, 4 %-ы, оның ішінде дауыс беруге арналғ ан 7-пунктте шетелдерде жү рген 395 азамат қ атысты. МХР тә уелсіздігін жақ тап 467409 кісі, яғ ни плебисцитке қ атысқ ан азаматтар тү гелдей-100 % дауыс берді. Бірде-бір адам «қ арсы» дауыс берген жоқ.

Мә тінде берілген қ ұ жаттан байқ ағ андарың ыз:

A) Сайлауғ а араттар ғ ана қ атысты

B) Сайлаушылардың белсенділігі

C) Ер адамдардың ғ ана қ атысуы

D)Шетелдіктердің қ атысуы+

E) Сайлауғ а жұ мысшылар қ атысты

Қ арлұ қ мемлекетінде 25 қ ала мен тұ рақ тар бар екенін кө рсеткен қ олжазба(-лар):

A) «Тү рік шежіресі»

B)«Кө не тү ріктер»

C)«Худуд ә л-алам»+

D)«Жазбалар»

E)«Тарих-и жаһ ангушай»

F)«Мү лхақ ат ас-Сурақ »

G)«Зайн-ә л-ахбар»

H)«Қ ұ тадғ у білік»

Жоң ғ арларғ а қ арсы шайқ асқ ан қ азақ батырларының ерен ерліктерін жырлағ ан жырау(-лар):

A)Кетбұ ғ а

B)Ақ тамберді+

C)Бұ қ ар

D)Сыпыра

E)Ү мбетей+

F)Асан қ айғ ы

G)Қ азтуғ ан

H)Шалкиіз

Тың игерудің мақ саты:

A)Қ ала тұ рғ ындарының санын арттыру

 

B)Ауыл шаруашылығ ын нарық тық қ атынасты енгізу+

C)Азық -тү лік мә селесін шешу+

D)Республика тұ рғ ындарының санын кө бейту

E)Мал шаруашылығ ын дамыту

F)Жемшө п дайындайтын алқ аптардың кө лемін артыру +

G)Жаң а қ алалар мен қ ала тұ рпатты ауылдар тұ рғ ызу

H)Мал жайлымдарын кең ейту

XIV ғ. Германияның саяси бытыраң қ ылығ ын негіздеп берген жарлық (-тар):

A)«Алтын булла»+

B)«Тә ң ір соты»

C)«Статут»

D)«Ә ділеттілік ережелері»

E)«Реформация»

F)«Еріктіліктің ұ лы хартиясы»

G)«Қ аһ арлы сот кітабы»

H)«Ү лкен кең ес»

ХVІІ ғ асырдағ ы Голланд отарлары орналасқ ан аймақ (-тар):

A)Таяу Шығ ыс

B)Малайзия

C)Мадагаскар

D)Индонезия

E)Африка+

F)Жерорта тең ізі

G)Қ ытай

H)Цейлон+

Ә л-Марвазидің айтуы бойынша қ арлұ қ қ ағ анатының қ ұ рамына кірген тайпалар

A)татар, ажлар

B)қ айлар, найман

C)байандур, эймур, татар

D)имур, қ идан

E)жікіл, бескіл, бұ лақ +

Сақ тардың негізгі шаруашылығ ы:

A)Металл ө ң деу

B)Қ олө нер

C)Терімшілік

D)Егіншілік

E)Мал шаруашылығ ы+

Қ арахан мемлекетінің этникалық қ ұ рамына кірмейтін тайпа:

A)қ арлұ қ

B)ойрат+

C)қ аң лы

D)жікіл

E)яғ ма

Қ азақ хандығ ының негізін қ алағ ан сұ лтандар:

A)Есен-бұ ғ а, Тоғ ылық -Темір

B) Керей, Жә нібек +

C)Едіге, Поладшы

D)Қ асым, Бұ рындық

E)Ә білқ айыр, Орда Ежен

«Ө кінішке қ арай, қ олжазбада, журналды шығ арушының қ олындағ ы санында да кемістіктер болып шық ты. Қ олжазбада 9 параграф жетіспейді, ал журнал кітапшаларында бір парақ жоқ, сонымен бірге қ олжазбада кө птеген жерлерді редактор ажырата алмағ ан.

Ө зінің Петербургте болғ анын пайдаланып, тө менде қ ол қ оюшы, мү мкіндігінше, статистикалық комитеттің басылымын «Тарихтың » алғ ашқ ы басылымымен салыстырып, оғ ан мынандай тү зетулер енгізуге мү мкіндігі болды: 1-бет, 1-қ атар тө меннен есептегенде 7 жол»... жә не бай, бек, тө лең гіттерің ізбен... жә не біздің ө здерің ізге Ә білқ айыр хан жариялағ ан жарлығ ың ызғ а сенеміз. Ал бү кіл қ ырғ ыз- қ айсақ халқ ына деген ерекше мейірімділігімізбен бұ л жерден статский советник Иван Кириллов пен біздің полковнигіміз Мә мет мырза Тевкелевті жіберіп, біздің боданымыз Ә білқ айыр хан мен бү кіл ә скерлердің басшыларын жә не біздің басқ а да қ ырғ ыз-қ айсақ жә не де қ арақ алпақ тарда біздің бодандығ ымызғ а кө шкен ордалардың хандары мен ақ сақ алдардың жә не барлық ә скерлер мен елшіліктерді біздің жә не сіздің жаулардан қ орғ ау жә не сақ тап жү ру мақ сатымен Ор ө зенінің сағ асынан қ ала салуды тапсырып, ол ү шін статский советник Кириллов пен Тевкелевке толық ерік берілді. Сө йтіп қ ырғ ыз-қ айсақ ордасының бектері, Қ адыр биге, Тө ле биге, Сатай батырғ а, Қ ойгелді батырғ а жә не бү кіл қ ырғ ыз-қ азақ ү лкен ордасына сіздің бодандық қ а қ абылдау туралы ө тініштерің ізді біздің бекітуіміз ү шін жә не бодандық қ а кіру ү шін, ә деттегідей ант қ абылдау рә сімін орындау ү шін, сіздер біз жіберіп отырғ ан статский советник Кириллов пен Тевкелевке келіп, олардың алдында бізге берілгендіктерің ізді білдіріп, ант беріп жә не де оны бұ лжытпай орындап, бізге адал қ ызмет етуге міндеттісіздер. Ал біздің императорлық ұ лы мә ртебеміз адал ең бектерің із сіздерді ә р уақ ытта біз, ұ лы мархабатты патша, сіздерді ө зіміздің императорлық қ айырымдылығ ымыздан тыс қ алдырмаймыз. Сіздердің елшілігің із біздің императорлық тағ ымызғ а шақ ырылып, оларғ а аса ү лкен рахым жасалып, сый-сыяпат кө рсетіліп, қ айтар жолдарына азық -тү лік, ат –қ осына, жемшө пке ақ шалай қ аржы босатылып, ұ лы мә ртебелі императордың грамотасы беріліп, қ айтар жолғ а шығ арып салынды, олардың ауызша айтылғ ан сә лемдеріне ауызша жауап қ айтарылды. Бектер мен батырлар, сіздерге ө з тілдерің ізде жазылғ ан ү кім бойынша жалақ ыларың ыз жіберілді, қ ол қ ойып аласыздар»

(Жуковский П. В «Труды Оренбургской учебной архивной комиссии. Т. XXXIII. Оренбург 1916. с. 99-101 )

Мә тінде ү зінді келтірілген тарихи деректі анық таң ыз:

A)«Торғ ай облысы. Тарихи очерк»

B)«Батыс Сібірді сипаттау»

C)«Іле бекінісіне саяхат»

D)«Орал тарихы»

E)«Орынбор тарихы»+

Ежелгі Афиныда Солонның заң дары негізінде пайда болды:

A)Автократия

B)Олигархия

C)Теократия

D)Демократия+

E)Монархия

ХХғ. 40-жж. жылдары кең ес елінің ә леуметтік-экономикалық ө міріндегі ө згеріс(-тер):

A)Халық Шаруашылық Кең есі қ ұ рылды

B)Азық -тү лікті мө лшерлі ө лшеп беру жойылды+

C)Тың игеру туралы шешім қ абылданды

D)Индустрияландыру

E)Салалық Министрліктер қ ұ рылды

F) Социалистік меншіктің орнауы аяқ талды

G) Сауатсыздық пен кү рес

H) Жаппай лаң кестіктің орын алуы

XVIII ғ Қ ытайдағ ы ірі тоқ ыма орталалығ ы(-тары):

A)Қ ұ лжа

B)Ханьян

C)Ү рімші

D)Нанкин+

E)Чунцин

F)Сучжоу+

G)Пекин

H)Шанхай+

Мерзімнің аяқ талуына 23 жылдан астам уақ ыт қ алды. Қ андай ауыр қ асірет тартсам да, қ аншама ауыр жазалансам да, ө з Отанымның адал азамат ұ лы болып қ ала беремін. Уақ ыт-адамның моральдық жә не рухани қ ызметтерінің сынаушысы. Егер бір кездерде ө з мамандығ ыма оралатын мү мкіндік болса, адал адамдардың бұ ғ ан кө здері жетеді. Барлық тергеу қ ұ жаттары менің «ХІХ ғ асырдың 20-40 жылдарындағ ы Қ азақ стан» аттты кітабым мен «Қ азақ ССР тарихының » бірінші жә не екінші басылымына жазылғ ан сын пікірлерге негізделген. Тергеу ә дістері туралы жиіркенішсіз еске алуғ а болмайды. Тергеудің барлық барысында қ орқ ыту мен алдап –арбау ә дістері қ олданылды. Тергеушілер қ аншама тырысқ анымен, мен адал адамдарды қ аралағ ан жоқ пын. Кең естік ә діл сотқ а ү лкен сеніммен қ арай отырып, менің ісімнің оң ды шешілуін тө зімділікпен кү темін. Осы уақ ытта Маленковтың атына он бір арыз жаздым. Сізден менің тағ дырымның объективті шешілуіне кө мектесуің ізді сұ раймын. Мен сіздің кө з алдың ызда ө стім, сіз менің ө ткендегі ө мірім мен қ азіргі жағ дайымды жақ сы білесіз. Менен қ олдан жау жасау кімнің мү ддесіне сай келіп отыр? Мен қ ателерімді шын кө ң ілмен мойындадым жә не ә діл партиялық сынғ а іспен жауап бердім. КСРО Ғ ылым Академиясының А. Панкратова, Дружинин, Кучкин, т. б ғ алымдар қ олдағ ан «ХІХ ғ асырда Қ азақ станның Россияғ а қ осылуы» атты монография жаздым (кө лемі 30 баспа табақ. ) Монографияны Мемлекеттік Қ ауіпсіздік министрлігінің сарапшылар комиссиясы қ арап, одан ешқ андай бұ рмалаушылық пен қ ателіктер тапқ ан жоқ (Комиссияның қ ортындысы менің ісіме қ осылғ ан) Қ атты жаза мені кө п нә рсеге ү йретті. Ақ ылым кірді. Пайымдауымша, енді менен жақ сы тарихшы шығ ады. Сізден менің бостандық қ а шығ уыма жә не іс жү зінде партия мен Отан алдындағ ы айыбымды ө теуге жә рдемдесуің ізді тағ ы да ө тінемін.

Мә тінде кө рсетілген Е. Бекмахановтың хаты жолданғ ан Қ азақ стан Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің хатшысы:

A)Ж. Шаяхметов+

B)Д. Қ онаев

C)Г. Борков

D)Л. Брежнев

E)И. Юсупов

Атеистер –

A)Ымырағ а келмеушілер

B)Қ ұ дайды жоқ қ а шығ арушы ағ артушылар+

C)Материяны, табиғ ат, болмыс алғ ашқ ы, ал сана, рух соң ғ ы деп танушылар

D)Сананы, рухты, ойды алғ ашқ ы деп танушылар

E)Католик дінін ұ станушылар

Ұ лттық қ айта жаң ару ү кіметін зұ лымдық қ астандық тардан қ орғ ау туралы заң 21 наурыз 1933 жыл... Кімде-кім қ асақ ана империяның немесе жекелеген... жерінің игілігіне немесе империя жеке жерлер ү кіметінің, ү кімет партияларының не жеке бірлестіктерінің беделіне зор нұ сқ ан келтіретін, шындық қ а сай келмейтін, не шындық ты бұ рмалайтын пікірлерді айтқ аны не таратқ аны ү шін, егер осы қ ылмысы ү шін одан да ауыр жаза тиісті болмаса, екі жылғ а дейін қ амау жазасына кесіледі. Егер пікір кө пшілік алдында айтылып не таратылса, онда ү ш айғ а дейін қ амауғ а алынады.
Егер қ ылмысты ә рекет империяғ а зор зиян келтірсе, онда айыпкер каторгағ а айдалу жазасына кесіледі.
Мә тін бойынша осы заң қ абылдағ ан мемлекетті анық таң ыз:

A)Германия

B)Англия+

C)Польша

D)Испания

E)Франция

Ассирия жеріндегі ежелгі қ ала-мемлекет(-тер):

A)Ниппур

B)Кносс

C)Лагаш

D)Ур

E)Афины

F)Урук

G)Спарта

H)Ашшур+

ХІІ–ХІІІ ғ ғ. Германияда тә уелсіздікке жеткен қ ала(-лар):

A)Бремен+

B)Бургас

C)Гамбург+

D)Антверпен

E)Реймс

F)Генуя

G)Любек+

H)Прага

Ә скери-саяси одақ тар НАТО жә не Варшава Шарты Ұ йымы қ ұ рылғ ан жылдар:

A)1950 ж.

B)1949 ж. +

C)1955 ж. +

D)1963 ж.

E)1957 ж.

F)1960 ж.

G)1970 ж.

H)1945 ж.

Тарихта ең ұ зақ қ а созылғ ан дә уір:

A)Темір дә уірі

B)Энеолит

C)Қ ола дә уірі

D)Мустье

E)Тас дә уірі+

Парсы жазбаларындағ ы «сақ » сө зінің мағ ынасы:

A)Жү йрік атты турлар

B)Кө шпелілер

C)Азиялық скифтер

D)Еркін адамдар

E)Қ ұ діретті еркектер+

«1770 жылы 18 наурызда II Екатерина бұ дан былай Ресейге қ ырғ ыз ордаларынан аманат ұ стаудың ешқ андай қ атысы жоқ деп жариялады. Солай бола тұ ра, қ ырғ ыздардың бұ рынғ ысынша біздің шекаралардағ ы башқ ұ рттар мен қ алмақ тардың ауылдарына ү немі шабуыл жасап, малдарын айдап, адамдарын тұ тқ ынғ а ә кетуде ( мысалы, кішігірім Троицк қ амалынан 1774 жылдың ө зінде ғ ана 52 адамды қ ырғ ыздар тұ тқ ынғ а алып кетті), кейде ө лтіріп те кетеді. Орыс ү кіметі мен шекара ә кімшілігінің қ олданғ ан шаралары тиісті нә тиже бермеуде, тіпті ә скер шығ арып, іздеу салса да ештең е шық пауда.

Пугачев соғ ысына қ ырғ ыздар қ атыспаса да, аласапыранды пайдаланып, қ азіргі Самара губерниясының Жаң аө зен уезіне бірнеше рет шабуыл жасады, тіпті олар Қ азан уезіне дейін барып қ айтты. Іле шық қ ан ә скер бө лімдері жер жағ дайын білмегендіктен оларды ұ зақ қ уа алмады, сө йтіп кө п жағ дайларда қ арақ шыларғ а қ атысы жоқ, бейбіт қ ырғ ыздарғ а шабуыл жасап, қ ырғ ыз халқ ының ашу-ызасын келтіріп, оларды біздің шекараларымызғ а ө лермендікпен батыл шабуылдар жасауғ а итермеледі.

Пугачев соғ ысы башқ ұ рттар, қ алмақ тар, қ ырғ ыздар жә не басқ а да бұ ратана халық тар мекендейтін Орынбор ө лкесін шын мә нісінде нағ ыз орыс провинциясы немесе губерниясы деп айту ә лі ерте екендігін кө рсетті. Орал жә не Орынбор казактарын қ осып есептегенде, Пугачев соғ ысының алдында саны 200 мың ғ а ә рең жеткен ө лкенің орыс халқ ы айналасы 500 шақ ырымнан асатын кең істікке тепе-тең дікті қ амтамасыз ете алатын элементке айнала алмады. Оның бергі жағ ында ұ дайы соғ ыс пен Жаң аресей ө лкесін қ ұ ру ісімен байланысты шығ ыс шептерге жеткілікті кө ң іл бө ле алмады. Ә рине, кө бірек ә скер шығ арып, аз уақ ыттың ішінде қ ырғ ыздарды жуасытып алуғ а болар еді, бірақ бұ л олардан тү пкілікті айырылып қ алу деген сө з еді, себебі қ ырғ ыз хандары онсыз да орыс шекараларынан ауа кө шіп, Қ ытай бодандығ ын қ абылдап, (орта жү з ханы Абылай Қ ытай боданы болып есептелетін), 1756 жылы қ ытайлар қ ұ ртып жіберген жоң ғ арлардың жеріне қ оныс тебуді аң сайтын, ол жағ дайда біз келешекте орыс халқ ымен араласып кететін бірнеше жү з мың дай бодандарымызды жоғ алтып қ ана қ оймай, саудадан тү сетін кө птеген табыстарымыздан айрылар едік.

Осы жағ дайларғ а байланысты императрица II Екатерина бұ ратаналарғ а «адамгершілік пен жақ сы қ асиеттерді» басқ аша жолмен ү йретуге кө шті.

(Императрица II Екатеринаның қ ырғ ыздарды ағ арту ісіне қ амқ орлығ ы)

Мә тінде сипатталғ ан мә ліметтен II Екатерина патшайымның қ азақ тарды Ресей империясы жағ ына тарту ү шін шығ арғ ан бұ йрығ ын белгілең із:

A)қ ару- жарақ палатасын қ ұ ру

B)мешіттер мен медреселер ашу

C)баспа орталық тарын ашу

D)статистикалық комитеттер ашу+

E)географиялық қ оғ амдар қ ұ ру

Ежелгі Египеттегі ең биік пирамида

A)Хеопс+

B)Хапи

C)Жосер

D)Синухет

E)Хефран

Қ ұ дайды жоқ қ а шығ арушы қ ұ дайсыздар:

A)Ақ сү йектер

B)Саудагерлер

C)Атеистер+

D)Идеалистер

E)Ағ артушылар

«Ресейдің 70%-дан аса халқ ы сауатсыз болды. ... Республиканың барлық халқ ына елдің саяси ө міріне саналы тү рде қ атысу мү мкіндігін беру мақ сатында Халық Комиссарлар Кең есі қ аулы қ абылдады: 1. 8-ден 50-жасқ а дейінгі оқ ып, жаза білмейтін республиканың барлық тұ рғ ын халқ ы қ алауы бойынша ана тілінде немесе орыс тілінде сауаттарын ашулары керек....

3. Халық Ағ арту комиссариатына жә не оның жергілікті ұ йымдарына сауатсыздарды оқ ытуғ а ең бек міндеттілігі тә ртібімен ә скерге шақ ырылмағ ан, елдің барлық сауатты тұ рғ ындарын тарту қ ұ қ ығ ы беріледі...

5. Жалданып жұ мыс істеушілерге сауат ашу кезінде, жұ мыс кү ні 2 сағ атқ а қ ысқ арады жә не оқ у уақ ытындағ ы ең бек ақ ысы сақ талады.

6. Сауатсыздық ты жою ү шін Халық Ағ арту комиссариаты органдарына халық ү йлерін, шіркеулерді, клубтарды, жекеменшік ү йлерді, фабрика, зауыт, кең ес мекемелеріндегі лайық ты ү й-жайларды пайдалану ұ сынылады».

Мә тіндегі сипаттамадан мемлекеттің даму кезең ін анық таң ыз:

A)Ресей ақ пан революциясы тұ сында+

B)Ресей Кең ес дә уірі тұ сында

C)Ресей бірінші буржуазиялы-демократиялық революция тұ сында

D)Ресей басыбайлық жойылу кезең інде

E)Ресей «қ ара тү нек» дә уірі тұ сында

1. «... Жоғ арғ ы органдарының қ арауына мыналар беріледі:

а) Одақ атынан халық аралық қ арым-қ атынастарда ө кілді ету, дипломатиялық қ атынастар жү ргізу, басқ а мемлекеттер саяси жә не басқ а да келісімдер жасасу;

б) Одақ тың сыртқ ы шекараларын ө згерту жә не одақ тас республикалар арасындағ ы шекаралар жө ніндегі мә селелерді реттеу;

в) Одақ қ ұ рамына жаң а республикалар қ абылдау туралы келісімдер жасасу;

г) соғ ыс жариялау жә не бітім жасасу;

д)... ішкі жә не сыртқ ы қ арыздары жө нінде келісімдер жасасу жә не одақ тас республикалардың сыртқ ы жә не ішкі қ арыздары туралы мә селелерді шешу;

е) халық аралық келісімдерді мақ ұ лдау... »

Мә тін бойынша мемлекетті анық таң ыз:

A)Корея Халық Демократиялық Республикасы

B)Кең естік Социалистік Республикалар Одағ ы+

C)Қ ытай Халық Республикасы

D)Монғ олия Халық Республикасы

E)Ветьнам Социалистік Демократиялық Республикасы

Солтү сік Қ азақ стандағ ы сақ тардың осы қ онысынан (-тарынан) қ ыш ыдыстар қ алдығ ы, қ ола пышақ тар, ә ртү рлі тү йреуіштер табылды:

A)Бірлік

B)Бектең із

C)Кең ө ткел+

D)Алыпқ аш

E)Ұ лыбай

F)Қ арлығ а+

G)Ақ тау

H)Бө ркі+

ХХ ғ. басында кітап басып шығ ару ісін қ олғ а алғ ан қ ала(-лар):

A)Спасск

B)Екібастұ з

C)Орал

D)Ә улиеата

E)Торғ ай

F)Ө скемен

G)Ақ мола

H)Орынбор+

158 тұ рғ ын ү й табылғ ан энеолит тұ рағ ы:

A)Батпақ

B)Шульбинка

C)Ботай+

D)Сексеуіл

E)Усть-Нарым

Діни-сеніміне байланысты кө не тү ркілер табынбады:

A)Ұ май Анағ а

B)Қ ағ анғ а+

C)Кө к тә ң іріне

D)Кө к бө ріге

E)Қ асиетті Жер-Суғ а

Урарту мемлекетінің астанасы:

A)Фивы

B)Мемфис

C)Ашшур

D)Тушпа+

E)Вавилон

Ү штік одақ деп аталатын одақ тық шартқ а қ ол қ ойды:

A)Австро-Венгрия, Ресей, Италия

B)Германия, Австро-Венгрия, Италия+

C)Англия, Франция, Италия

D)Англия, Франция, Ресей

E)Ресей, Италия, Германия

1944 ж. КСРО қ ұ рамына қ абылданғ ан Республика

A)Солтү стік Корея

B)Алтай

C)Монғ олия

D)Саха

E)Тува+

Парфия патша(-сы, -лары):

A)Қ анышке

B)І Митридат+

C)Дарий

D)Тиридат+

E)Арсак

F)Спитамен

G)Рамзес

H)Телепин

1882 жылы Ү штік Одақ ә скери бірлестігіне ұ йымдасқ ан мемлекет(-тер):

A)Франция

B)Италия+

C)Грекия

D)Испания

E)Германия+

F)Португалия

G)Англия

H)АҚ Ш

«Закавказье ө лкесінде судья мен тергеуші міндеттері бір адамның қ олына шоғ ырланғ ан, бірақ олардың жұ мысын кө мекшілері жең ілдетеді ә рі жергілікті халық ерекше жағ дайғ а қ ойылғ ан. Далалық облыстардың кейбір уездерінде екі қ ызметті бір судьяның атқ аруына мү мкіндіктің жоқ тығ ынан Закавказьедегі сияқ ты алмастыруғ а кө шкен, яғ ни судьяның кө мекшісінің міндетін атқ ару Сібір казактары ә скерлерінің қ атарынан тағ айындалатын жылқ ы ұ рлау жө ніндегі істерді тергейтін тергеу приставтарына жү ктелген. Мұ ндай алмастыру судьялардың жұ мысын бірсыпыра жең ілдеткенімен негізгі қ иыншылық тарды жоя алмады. Сонымен жылқ ы ұ рлауды тергейтін тергеу приставтары судьяларғ а мардымды кө мек кө рсете алмады, сондық тан ол лауазымдар қ азір мына себептерге байланысты бұ дан ә рі қ арай мү лдем қ ажетсіз деп табылып отыр: бұ рынғ ы кү рделі жү йемен жү ргізілетін жылқ ы ұ рлау жө ніндегі істерді тексеру аса ұ зақ қ а созылды, кінә лілер уақ ытылы тиісті жазасын алмағ ан соң, ол басқ аларғ а ү лгі боларлық тай нә тиже ә келмейді. Жаң а заң дар жылқ ы ұ рлауды ерекше бө лек қ ылмыс деп қ арамайды, болғ ан жағ дайларына қ арай басқ а қ ылмыстардың біріне жатқ ызады. Мұ ндай заң жағ дай кө шпенді халық тың қ анына сің іп кеткен жылқ ы ұ рлау салтын тыюғ а бағ ытталғ ан ұ мтылысты ә лсіретпейді, керісінше оның тезірек жойылуына, ә діл соттың тез қ имылдап, қ ылмыстарды ашық айыптап, кінә лілер мен олардың сыбайластарын аяусыз жазалауғ а кө мектеседі. Оның бергі жағ ында қ ылмысты істерді жү ргізу жарғ ысының 77- бабына сә йкес айыпталушылар соттан қ ашып кетпеуі ү шін алдын ала іс тергеуі басталғ анша қ амауғ а алынады, ал ү шінші рет ұ рлық жасағ аны ү шін айыпталғ андар жалпығ а бірдей сот орнында сотталады, себебі бұ л жолы қ ұ қ ық тары мен мал-мү лкіне шектеу қ ойылады, не олардан айырылады, болмаса басқ а жақ қ а жер аударылуғ а жатады. Осыдан кейін жаң а заң ның жылқ ы ұ рлаушылық қ а қ арсы кү ресті босаң сытпақ тү гілі, керісінше, істің ұ зақ қ а созылуына жол бермей, жылқ ы ұ рлаушылардың қ ылмыстары ешуақ ытта да жазасыз қ алмайтындығ ын есіне салып отырады деуге болады.

(Тү сініктеме хат. Ақ мола жә не Семей облыстарын басқ ару ережелерінің жобасына)

Мә тінде келтірілген ү зіндіден «Ақ мола жә не Семей облыстарын басқ ару туралы Ережеге» сә йкес келмейтін жауапты анық таң ыз:

A)облыстық басқ армағ а сот реформасын жү ргізгенше 1864 жылғ ы 20 қ арашадағ ы жарғ ығ а сә йкес бітімгершілік судьяларының қ ұ қ ық тары мен міндеттері берілсін

B)облыстық басқ армағ а азаматтық жә не қ ылмыстық істер палаталарының біріккен қ ұ қ ық тары мен міндеттерін беру керек

C)соттарғ а ә лемдік сот институтында кө рсетілген қ ұ қ ық тар берілмей, тө меннен ғ ана бостандық берілді+

D)облыстық басқ армада қ аралуғ а жататын істерді облыстық басқ арма жанынан бекітілген ерекше сот тергеушілеріне тапсыру қ ажет

E)1864 жылғ ы 20 қ арашадағ ы сот жарғ ыларының негізінде дала облыстарында бітістіруші судьялар тү рінде бітімгершілік институты енгізілсін

АҚ Ш-тың тұ ң ғ ыш президенті:

A)В. Вильсон

B)А. Линкольн

C)Дж. Мэдисон

D)Т. Джефферсон

E)Дж. Вашингтон+

Микробиология ғ ылымын ашқ ан ғ алым:

A)Р. Декарт

B)К. Рентген

C)А. Беккер

D)Л. Пастер+

E)М. Фарадей

РК(б)П-ның X съезінде қ абылданғ ан шешім:

A)«Жаң а бағ ыт» саясатын бағ дарлау

B)«Ү лкен шоқ пар» саясатын енгізу

C)Жаң а экономикалық саясатқ а кө шу+

D)«Ізгі кө рші» саясатын ұ стану

E)«Ә скери коммунизм» саясатын енгізу

«Конгрестің арнайы сессиясы аяқ талғ анша мен біздің ұ лттық науқ анымызда бұ дан былай халық ты жұ мыспен қ амтамасыз ету жө нінде екі шараны ұ сынбақ шымын. Менің бірінші ұ сынысым, конгресс қ ысқ артылғ ан жұ мыс жағ дайында жеткілікті жалақ ыны сақ тай отырып, бү кіл индустрия саласы бойынша жұ мыс аптасын қ ысқ артуды келісімді жү ргізуге жә не ә ділетсіз бә секе мен ө німдерді артық шығ аруды болдырмауғ а қ ажетті механизмдерді жасауды қ амтамасыз етсе. Келесі ұ сынысым атқ арушы билікке «тікелей жұ мыспен қ амтамасыз етудің » кең кө лемді бағ дарламасына кірісуге мү мкіндік береді. Зерттеулер аса маң ызды, ә рі қ олайлы қ оғ амдық қ ұ рылысқ а 3300 млн доллар жұ мсауғ а, сө йтіп, барынша кө п адамдарғ а жұ мыс беруге мү мкіндік бар екендігіне менің кө зімді жеткізіп отыр».

Мә тінде сипатталғ ан тарихи кезең нің уақ ытын анық таң ыз:

A)1905-1907 жылдар революция кезі

B)1929-1933 жылдардағ ы экономикалық дағ дарыс жылдары

C)1914-1918 жылдар бірінші дү ниежү зілік соғ ыс кезі

D)Азамат соғ ысы жылдары

E)Тә уелсіздік ү шін кү рес жылдары+

Сарматтардың шығ ыс елдерінен алғ ызғ ан зат(-ы, -тары):

A)шың ы ыдыстар+

B)шахмат тастары

C)торсық тар

D)жү йрік жылқ ылар

E)дә мдеуіштер

F)бағ алы аң дар

G)кү міс қ ұ мыралар

H)қ ару-жарақ тар

XX ғ. басында ағ арту ісін дамыту мен уағ ыздауда белгілі орын алғ ан басылым(-дар):

A)«Бірлік»

B)«Ұ шқ ын»

C)«Степной край»

D)«Талап»

E)«Айқ ап»+

F)«Қ азақ »+

G)«Дала уә лаяты»

H)«Балапан»

1954 жылы Иранда компаниялары халық аралық мұ най консорциумын ұ йымдастырғ ан мемлекет(-тер):

A)Франция+

B)Тү ркия

C)АҚ Ш+

D)Италия

E)Голландия+

F)Испания

G)Бельгия

H)Германия

Патша ү кіметі Орта жү з бен Кіші жү зде хан билігін жойғ ан жыл(дар):

A)1916 ж.

B)1918 ж.

C)1847 ж.

D)1797 ж.

E)1822 ж. +

F)1771 ж.

G)1824 ж. +

H)1812 ж.

Оң тү стік Қ азақ стан мен Жетісу жерінен табылғ ан сақ тарғ а тә н оба (-лар):

A)Бө ркі

B)Есік+

C)Шілікті

D)Берел

E)Алыпқ аш

«Біздің ежелгі бодандарымыз башқ ұ рттар мен таяуда бізге бодан болғ ан қ ырғ ыз-қ айсақ жә не қ арақ алпақ ордалары халық тарының қ амын жей отырып, оларды қ андай да болмасын шапқ ыншылық тардан қ орғ ау мақ сатымен Ор ө зенінің Жайық қ а қ ұ яр сағ асында жаратқ ан қ ұ дайдың жә рдемімен қ ала салуды ойластырдық жә не бұ л ойымызды іске асыру ү шін ө зің бізге тапсырғ ан жә не біз мақ ұ лдағ ан жоспар бойынша сені, Кириллов, жә не сені, полковник Тевкелев, арнайы жіберіп отырмыз, бұ л жө нінде мына нұ сқ ауды басшылық қ а алуды қ айырымдылық пен бұ йырамыз:

1. Біріншіден, аталмыш қ аланы тұ рғ ызып, оғ ан халық ты қ оныстандыру қ ажет; біз қ айырымдылық пен қ алағ а берген артық шылық тарғ а сә йкес онда сауда, қ олө нер жә не басқ а да кә сіптерді ө ркендету керек. Осығ ан байланысты сен қ аланы салуғ а барлық қ олдан келген шараларды қ олданып, оғ ан тұ рғ ындарды жайғ астырудың тиімді жолдарын қ арастыруың керек.

2. Ол қ аланы Ор ө зенінің сағ асына саласың ба, немесе сол Нерекли ө зенінің Жайық қ а жақ ындау орта тұ сына ма, болмаса Жайық тың арғ ы жағ асына жобада кө рсетілген айналасы кішігірім кө лшіктермен қ оршалғ ан биік дө ң ге саласың дар ма, ол жағ ын ө зің нің жә не инженерлік офицерлердің қ алауына бердік... »

13. Егер қ ұ дай жар болып, қ аланы тез орната алсаң дар жә не Ә білқ айыр ханмен кездесе қ алсаң, кешіктірмей Бұ харғ а тауар артқ ан кішігірім керуен жө нелту керек жә не сол керуенмен бірге башқ ұ рттардан, жергілікті қ ырғ ыздардан сенімді, дұ рыс адамдарды тауып алып, керуенге жол кө рсетіп, бірге жү ргені ү шін қ айтып келген соң ақ ы тө лейміз деп уә де беріп, ол керуенге жол кө рсетуге шық қ ан қ ырғ ыздардан қ айтып келгенше балаларынан не ағ а-інілерінен уақ ытша аманат алып, қ олда ұ стай тұ ру керек... »

Мә тінде берілген қ ұ жаттың тү рін анық таң ыз:

A)Нұ сқ ау

B)Бұ йрық +

C)Хат

D)Ө тініш

E)Баянхат

1889 ж. Германия конституциясының ү лгісін қ абылдағ ан ел

A)Жапония+

B)Ресей

C)Франция

D)Англия

E)Қ ытай

КСРО ә скерін Ауғ анстаннан тү гелімен шығ ару туралы келісім

A)Потсдам

B)Женева+

C)Таяу Шығ ыс

D)Куба

E)Ялта

Ортағ асырларда Қ ытай жері бө лінген бө лік(-тер):

A)болыстар

B)аймақ тар+

C)округтер

D)санжак

E)аудандар

F)облыстар

G)уездер

H)губернаторлық тар

1919 жылы Ватиканның қ олдауымен Италияда қ ұ рылғ ан партия(-лар):

A)Республикалық

B)Хартиялық

C)Халық тық +

D)Христиандық

E)Демократиялық

F)Фашистік

G)Коммунистік

H)Федералдық

Есік обасындағ ы «Алтын киімді адамды» тапқ ан археолог-ғ алым:

A)З. Самашев

B)М. Герасимов

C)Ә. Марғ ұ лан

D)К. Ақ ышев+

E)Ә. Тө леубаев

 

Қ арахан мемлекетінде ханның ұ рпақ тары

A)сюбашылар, бектер

B)атабектер, даруғ алар

C)наибтар, иналдар

D)даруғ алар, ұ лысбектер, тархандар

E)тегіндер, бектер, ілік хандар+

«Ә зірше мен қ ызметпен айналысып, жаттығ уларғ а барып жү рмін жә не ө ткенді еске аламын. Денсаулығ ым жаман емес, ө ткен екі ай ішінде біраз жө нделіп қ алды, тар, қ апырық қ апастан қ ұ тылғ андық тың ә сері ғ ой. Бұ л жердің ауасы таза. Осы арадан ұ ланғ айыр қ ырғ ыз даласы басталады. Қ ала ә жептә уір ү лкен, халық баршылық. Кө пшілігі азиялық тар. Айнала ашық дала. Жазы ұ зақ ә рі ыссы, қ ысы Тобыл мен Омбығ а қ арағ анда қ ысқ алау, бірақ қ атал. Ө сіп тұ рғ ан ө сімдік, ағ аш дегендер атымен жоқ. Қ аладан бірнеше шақ ырымдай жерден қ алың орман басталады. Онда кө бінесе шырша, қ арағ ай, ү йең кі ө седі, басқ а ағ аштар жоқ. Аң мен қ ұ сқ а толы. Сауда-саттық ә жептә уір дамығ ан, еуропалық тауарлар ө те қ ымбат. Бір уақ ыттарда мен сағ ан Семей туралы толығ ырақ жазармын. Ал енді, інім сағ ан ө тініш, мағ ан кітап жібер, жұ рналдардың қ ажеті жоқ. Алдымен еуропа тарихшыларының, экономистерінің сопылардың, мү мкіндігінше барлық ежелгі дү ние тарихшыларының (Геродоттың, Фукидиттің, Тациттің, Плинийдің, Флавийдің, Плутархтың, Диодордың, т. б. ) шығ армаларын жібер. Олардың барлығ ы француз тіліне аударылғ ан. Қ ұ ран мен немісше сө здікті де ұ мытпа. Ә рине барлығ ын бірден емес біртіндеп. Писаревтің физикасы мен физиология туралы кітаптың егер орыс тіліндегісі қ ымбат болса, французша басылымын жібер. Бағ асы арзан, кө лемі кішілеу басылымдарын ізде. Тағ ы да айтамын, бә рін бірден емес, аз-аздап. Сол ү шін мың да бір рахмет! Мағ ан бұ л рухани азық тың қ аншалық ты қ ажет екендігін білсең! Дегенмен сен тү сінесің ғ ой. Сау болып тұ р қ ымбаттым. Жиірек хат жазып тұ р. »

Мә тінде жазылғ ан хаттың авторын анық таң ыз:

A)Г. Потанин

B)Ф. Достоевский+

C)П. Семенов-Тянь-Шанский

D)Е. Михаэлис

E)С. Гросс

1337 – 1453 жж. болғ ан жү з жылдық соғ ысқ а қ атысқ ан мемлекеттер

A)Англия, Германия

B)Италия, Португалия

C)Германия, Нидерланды

D)Англия, Франция+

E)Польша, Испания

Уильям Шекспирдің трагедиясы

A)«Аттила»

B)«Дон Кихот»

C)«Король Лир»+

D)«Утопия»

E)«Жаң а Атлантида»

Токугава билігі тұ сындағ ы Жапониядағ ы ең ірі қ алалардың бірі

A)Эдо+

B)Қ ашқ ар

C)Гуанчжоу

D)Ү рімші

E)Шанхай

Гитлер шексіз диктаторлық билік иесі, ө мірлік фюрер жә не рейхсканцлер атанғ ан жыл:

A)1936 жылы

B)1938 жылы

C)1940 жылы

D)1934 жылы+

E)1932 жылы

«Қ азіргі кезең дегі халық аралық жағ дайдың аса қ ауіптілігі менің Конгресстің біріккен мә жілісінде сө з сө йлеуімді қ ажет етті. Ә ң гіме АҚ Ш-тың сыртқ ы саясаты мен ұ лттық қ ауіпсіздігі туралы болмақ шы. Бү гін мен сіздердің қ арап шешулерің ізге қ алыптасқ ан жағ дайдың бір пұ шпағ ы-Грекия мен Тү ркияғ а байланысты мә селелерді ұ сынбақ шымын. Қ ұ рама Штаттарғ а Грекия ү кіметінің қ аражат жә не экономикалық кө мек кө рсетуді сұ рағ ан ө тініші келіп тү сті.... Қ аражат жә не экономикалық кө мек кө рсетуді кейбір тү рлері Грекияғ а бұ рын кө рсетілген болатын бірақ бұ л жеткіліксіз... Біз бұ л қ иын жағ дайда БҰ Ұ тарпынан кө мек кө рсету мә селесін қ арастырдық. Бірақ жағ дай шұ ғ ыл шараларды қ олдануды қ ажет етеді, Ал БҰ Ұ мен оның ұ йымдары Грекияғ а қ ажетті кө мекті кө рсете алатын жағ дайда емес... Егер біз осы сағ аттарда Грекия мен Тү ркияғ а кө мекке келемесек оның салдары шығ ыста да, батыста да қ андай болатындығ ын анық болжау қ иын. Жоғ ары да айтылғ андарды ескере отырып мен Конгресстен 1948 жылдың 30 маусымына дейін Грекия мен Тү ркияғ а 400 000 000 доллар мө лшерінде кө мек кө рсетуге ө кілдік беруді ө тінемін. Қ аражат кө мегімен басқ а мен Конгрестен Грекия мен Тү ркияғ а Американың азаматтық жә не ә скери адамдарын жіберуге рұ қ сат сұ раймын. Мен арнайы бө лінген грек жә не тү рік бө лімдерін ү йретіп, оларғ а ә р тү рлі қ ажет нұ сқ аулар беруге рұ хсат етуді ұ сынамын».

Мә тінде сипатталғ ан Доктринаның авторын анық таң ыз:

A)Кеннеди

B)Рейган

C)Трумэн+

D)Клинтон

E)Абама

«Кең естік Республикалар қ ұ рылғ ан уақ ыттан бастап, дү ние жү зі мемлекеттері екі лагерге: капитализм лагеріне жә не социализм лагеріне бө лінеді. Капитализм лагерінде-ұ лттық араздық пен тең сіздік, отарлық қ ұ лдық пен шовинизм, ұ лттық езгі мен қ ырып-жою, империалистік тағ ылық соғ ыстар. Мұ нда социализм лагерінде ө зара сенім мен бейбітшілік, ұ лттық бостандық пен тең дік, халық тардың бейбіт қ атар ө мір сү руі мен туысқ андық ынтымақ тастығ ы. Капиталистік ә лемнің адамды адамның қ анауы жү йесімен мә селені шешудің оң дағ ан жылдарғ а созылғ ан ә рекеттері нә тижесіз болды... Жә не де халық тардың ұ лттық даму бостандығ ын жуық арада ө здерінің Кең естерінің съезіне жиналып, Кең естік Социалистік Республикалар Одағ ын қ ұ ру туралы шешімді бірауыздан қ абылдағ ан, кең естік Республикалар халық тарының еркі, яғ ни бұ л одақ ә рбір республиканың Одақ тан еркін шығ у қ ұ қ ығ ы қ амтамасыз етілген, Одақ қ а кіруге барлық Кең естік Социалистік Республикаларғ а жол ашық болатын жаң а одақ тық мемлекет халық тардың туысқ андық ынтымақ тастығ ы мен бейбіт қ атар ө мір сү ру негізін 1917 жылдың қ азан айында-ақ орнатумен лайық ты аяқ талғ ан, дү ниежү зілік капитализмге қ арсы сенімді тірек жә не Кең естік Социалистік Республикағ а барлық елдердің ең бекшілерін біріктіру жолында шешуші қ адам болатын, тең қ ұ қ ылы халық тардың еркін бірлестігі болып табылатын сенімді кепілдік болады. »

Мә тін бойынша Кең естік Социалистік Республикалар Одағ ы қ ұ рылғ аннан кейінгі жергілікті халық тың мү ддесіне сә йкес келетінін анық таң ыз:

A)егемендік қ ұ қ ық тары сақ талды

B)салт-дә стү р мен діни дә стү рлер сақ талды

C)тоталитарлық тә ртіп кү шейді+

D)дербес мемлекет қ ұ ру талаптары орындалды

E)демократиялық тә ртіпті орнық тырды

1-бап. Барлық болгар азаматтары: ерлер 20 жастан, қ ыздар 16 жастан бастап ең бек етуге, яғ ни қ оғ амдық ең бекке тартылады...

2-бап. Бұ л заң ның мақ саты:

а) елдің жұ мыс кү шін оның қ оғ амдық ө ндірісі мен гү лденуіне пайдалану;

б) азаматтардың, олардың ә леуметтік жағ дайы мен ә л-ауқ ат шамасына қ арамастан, қ оғ амдық жұ мыстар мен дене ең бегіне деген сү йіспеншілігін дамыту; халық тың моральдық жә не экономикалық жағ дайын кө теру;

в) азаматтарды ө зінің жә не қ оғ ам алдындағ ы борышын тү сінуге, халық шаруашылығ ының барлық салаларында жемісті ең бек етуге тә рбиелеу...

28-бап. Баспасө з арқ ылы, ө здерінің кө пшілік алдындағ ы сө здерінде немесе басқ а да жолдармен осы заң ды орындамауғ а шақ ырғ андар ү ш жыл мерзімге ө те қ атаң тү рме жазасына кесіледі немесе оғ ан 500 левке дейінгі айыппұ л салынады.

Мә тінде кө рсетілген Болгариядағ ы заң атауын анық таң ыз:

 

A)Басқ ару жү йесі туралы

B)Ә скери міндеткерлік туралы

C)Ең бек ету міндеттілігі туралы+

D)Баспасө з қ ызметі туралы

E)Қ оғ амдық ең бекке тарту туралы

Жоң ғ ар шапқ ыншылығ ына қ арсы шайқ асқ а белсене қ атысқ ан халық батыры

(-лары):

A)Сырым

B)Қ абанбай+

C)Жоламан

D)Малайсары+

E)Кенесары

F)Исатай

G)Бө генбай+

H)Жанқ ожа

Рим империясы бө лінген соң Шығ ыс империяғ а қ арағ ан жер(-лер):

A)Балкан тү бегі+

B)Египет

C)Апенин тү бегі

D)Италия

E)Африкадағ ы батыс аймақ тар

F)Еуропадағ ы батыс аймақ тар

G)Азиядағ ы иеліктер

H)Сицилия

Ортағ асырлық Италиядағ ы қ ала-мемлекет(-тер):

A)Триест

B)Сан-Марино

C)Венеция+

D)Берлин

E)Толедо

F)Генуя+

G)Пиза+

H)Нант

Жоң ғ ар хандығ ындағ ы ә кімшілік-территориялық орталық (-тар):

A)зеамет

B)санжақ

C)инам

D)суба

E)аймақ

F)ұ лыс+

G)лен

H)оток

 

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.