І. Сабақтың барысы: Ұйымдастыру

Сабақ тың тақ ырыбы: Кіріспе. Сызу пә ні. Сызбаның даму тарихынан қ ысқ аша мә лімет.

Сабақ тың мақ саты: Студенттерге сызу пә ні бойынша тү сінік беру.

Тә рбиелік: ұ қ ыптылық қ а, тө зімділікке тә рбиелеу.

Дамытушылық: Студенттердің ой – ө рісін дамыту сабақ қ а деген ынтасын арттыру.

Қ ұ рал - жабдық, кө рнекіліктер: сызғ ыштар, даярша, қ арындаштар

Сабақ тү рі: дә стү рлі сабақ

Ә діс – тә сілдері: тү сіндіру, сұ рақ – жауап.

І. Сабақ тың барысы: Ұ йымдастыру

а) Топтың сабақ қ а қ атысымын тексеру

б) Студенттердің назарын сабақ қ а аудару

ІІ. Жаң а тақ ырып: Техникалық білімдерді жемісті игерудің шарттарының бірі графикалық сауаттылық, яғ ни сызбаларды оқ и жә не орындай білу болып табылады.

Сызу дегеніміз – сызбаларды орындау мен оның ережелерін баяндайтын пә н.

Сызбаларды орындау мен безендіру ережелері туралы кейбір мліметтер сіздерге технология, геометрия, математика сабақ тарынан белгілі.

Сызу оқ у пә ні ретінде тө мендегідей міндеттерді шешеді:

а) сызба аспаптарының кө мегімен ә р тү рлі геометриялық салуларды орындауғ а, нә рселердің кескінін салуғ а, нә рселерді сызбаларда тік бұ рышты проекцияда бейнелеуге ү йретеді;

б) сызбаларды оқ уғ а жә не аса кү рделі емес тетіктер мен тү йіндердің эскиздері мен сызбаларын ө з бетімен орындауғ а ү йретеді.

Алдың да тұ рғ ан кез келген нә рсенің суретін салуғ а, оны суретке тү сіруге, сө збен сипаттап беруге болады. Сонымен қ атар оны сызуғ а да болады.

Сызба дегеніміз нә рсенің немесе ол жасалатын, бақ ыланатын орнатылатын жә не жө нделетін бө ліктерің графикалық кескінін қ амтитын қ ұ жат.

Сызбаларды дайындау жә не олардың мазмұ ны қ оғ амның дамуына байланысты ө згерістерге ұ шырап отырғ ан. Ә р алуан нә рселердің кескіні – суреттер, адамдардың қ ө арым – қ атынас қ ұ ралы ретінде жазу ойлап тапқ анғ а дейін пайда болды.

Сонау ерте замандара адамар жер бетіне, тастарғ а жабайы аң дардың , болашақ қ ұ рылыстардың суреттерін, аң аулауғ а шығ атын жолдарды бейнелеген. Сызбалар туралы алғ ашқ ы мә ліметтер ХІІ ғ асырдың орта кезінен бастап кездесе бастайды. Алғ ашқ ы да сызбалар кө мө лшерімен қ олменен салынғ ан. Мұ ндай сыбаларда ә рине, ө лшемер кө рсетілмеді, сондық тан да олар арқ ылы кескінделген нә рсе туралы тек жуық тап қ ана тү сінік алуғ а болады. Бұ л сызбалар ү шін сө збен тұ жырымдалғ ан тү сініктемелер қ ажет болды, сондық тан оларғ а ә ртү рлі жазбалар келтірілді.

Тұ рғ ын ү йлерді, бекіністерді жә не басқ ада нысандарды малу барысында «план» деп аталатын алғ ашқ ы сызбалар пайда болды. Бұ л сызбалар ә детте, табиғ и жағ дайда тікелей жер бетінде, болашақ қ рылыстың орнындаорындалды. Кейінірек осындай план сызбаларды пергаментке, ағ ашқ а жә не кенепке кішірейтілген тү рде сызу орын ала бастады

Нә рселерді міндетті тү рде масштабты сызбаларда кескіндеу де жү зеге аса бастады. Кеме жасау ісінің тез дамуына байланысты мейлінше дә л жә не қ атаң масштаб сақ талғ ан сызбалар қ ажет болды. Мұ нда енді сызбада ү ш ө лшемді кескін салу қ олданылды, оның кө мегімен кеменің ү ш ө лшемін ұ зындығ ы, ені, биіктігін кө рсету мү мкін болды.

ІІІ. Тақ ырыпты бекіту. 1. Сызу нені зерттейді?

2. сызба дегеніміз не?

Сызбалар адам ө мірінде қ андай орын алады?

ІY. Сабақ ты қ орытындылау: сызбалардың ғ ылым мен техникадағ ы маң ызы зор. Сызбалар бойынша қ ұ рылысшылар тұ рғ ын ү йлер, фабрикалар, зауытар, жолдар жә не тағ ы басқ а инженерлік нысандарды салады; машина жасаушылар машиналар, станоктартрубиналар жасайды; монтаждаушылар болса фабрикаларғ а, зауыттарғ а, электр станцияларына жә не т. б нысандарғ р орнатады. Сонымен қ атар сызбалар бойынша киімдер мен аяқ киімдер тігу, жиһ аздар жасау, қ алалар мен ауыдарды кө галдандыру жү зеге асады.