Пәні: Жалпы білім беретін және арнайы мекемелердегі логопедтің әрекеті 4 страница

????? тілдің ұшы астыңғы тістің астына төмен түсіп артына қарай сәл тартылады,жұмсақ таңдай жоғары көтеріледі де мұрын ауа жолы жабылады

????? тілдің ұшы төмен түседі, ал арты жұмсақ таңдаймен желбегей қабысады

????? тілдің ұшы төмен түседі де арты таңдайдың түбіне барып жабысып тұрады

##### Ғдыбысын шығарғанда сөйлеу мүшелерінің әрекеті:

????? тілдің ұшы төмен түседі, ал арты жұмсақ таңдаймен желбегей қабысады да іштен келген ауа қысылып шыққан кезде дауыс шымылдығы дірілдейді

????? тілдің ұшы төмен түседі де, арты жұмсақ таңдаймен қабысады

????? тілдің ұшы астыңғы тіске тіреледі де, дыбыс көмейден шығады

????? тілдің ұшы төмен түседі де арты таңдайдың түбіне барып жабысып тұрады

##### Ң дыбысын шығарғанда сөйлеу мүшелерінің әрекеті:

????? тілдің ұшы төмен түседі де арты таңдайдың түбіне барып жабысып тұрады

????? тілдің ұшы төмен түседі де, арты жұмсақ таңдаймен қабысады

????? тілдің ұшы астыңғы тіске тіреледі де, дыбыс көмейден шығады

##### Каппацизмды туғызатын аномалия – бұл:

????? қатқыл таңдай биік, жіңішке болып келеді де тіл мен таңдай толық қабыспайды

????? қатқыл таңдай аласа, жіңішке болып келеді де тіл мен таңдай толық қабыспайды

????? қатқыл таңдай биік, жіңішке болып келеді де тіл мен таңдай толық қабысады

????? жұмсақ таңдай биік, жіңішке болып келеді де тіл мен таңдай толық қабыспайды

????? жұмсақ таңдай биік, жіңішке болып келеді де тіл мен таңдай толық қабысады

##### Артикуляциялық жаттығулардың негізгі мақсаты:

????? тіл дыбыстарын дұрыс айтуға керекті сөйлеу мүшелерінің қимыл – қозғалыстарын толық жетілдіру

????? тіл дыбыстарын дұрыс айтуға керекті сөйлеу мүшелерінің қимыл – қозғалыстарын жартылай жетілдіру

????? тіл дыбыстарының бұрмалап айтылуын жетілдіру

????? тіл дыбыстарын бұрып айтуға керекті сөйлеу мүшелерінің қимыл – қозғалыстарын толық жетілдіру

????? тіл дыбыстарын дұрыс айтуға керекті сөйлеу мүшелерінің қимыл – қозғалыстарын толық жетілдірмеу

##### «Күрекше» артикуляциялық жаттығуы қалай жүзеге асырылады:

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып, төменгі ерінге салып 10-15 секунд ұстап тұру керек

????? жалпақ тілді жоғары тіске қарай көтеріп 10-15 секунд ұстап тұру керек, бірақ тіл тіске тимеуі керек

????? тілді жіңішкертіп ауыздан шығарып 10-15 секунд ұстап тұру керек

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып бүйірлерін жоғары көтеріп түтікшеге ұқсатып ұстап тұрып үрлеу

????? тілдің екі бүйірі жоғары азу тістерге тиіп тұрады, тілдің ұшы алдыңғы төменгі тістерге тірелген

##### «Кесе» артикуляциялық жаттығуы кезінде:

????? жалпақ тілді жоғары тіске қарай көтеріп 10-15 секунд ұстап тұру керек, бірақ тіл тіске тимеуі керек

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып, төменгі ерінге салып 10-15 секунд ұстап тұру керек

????? тілді жіңішкертіп ауыздан шығарып 10-15 секунд ұстап тұру керек

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып бүйірлерін жоғары көтеріп түтікшеге ұқсатып ұстап тұрып үрлеу

????? тілдің екі бүйірі жоғары азу тістерге тиіп тұрады, тілдің ұшы алдыңғы төменгі тістерге тірелген

##### «Инеше» артикуляциялық жаттығуы қалай жүзеге асырылады:

????? тілді жіңішкертіп ауыздан шығарып 10-15 секунд ұстап тұру керек

????? жалпақ тілді жоғары тіске қарай көтеріп 10-15 секунд ұстап тұру керек, бірақ тіл тіске тимеуі керек

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып, төменгі ерінге салып 10-15 секунд ұстап тұру керек

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып бүйірлерін жоғары көтеріп түтікшеге ұқсатып ұстап тұрып үрлеу

????? тілдің екі бүйірі жоғары азу тістерге тиіп тұрады, тілдің ұшы алдыңғы төменгі тістерге тірелген

##### «Төбешік» артикуляциялық жаттығуы кезінде:

????? тілдің екі бүйірі жоғары азу тістерге тиіп тұрады, тілдің ұшы алдыңғы төменгі тістерге тірелген

????? жалпақ тілді жоғары тіске қарай көтеріп 10-15 секунд ұстап тұру керек, бірақ тіл тіске тимеуі керек

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып, төменгі ерінге салып 10-15 секунд ұстап тұру керек

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып бүйірлерін жоғары көтеріп түтікшеге ұқсатып ұстап тұрып үрлеу

????? тілді жіңішкертіп ауыздан шығарып 10-15 секунд ұстап тұру керек

##### «Түтікше» артикуляциялық жаттығуы кезінде:

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып бүйірлерін жоғары көтеріп түтікшеге ұқсатып ұстап тұрып үрлеу

????? жалпақ тілді жоғары тіске қарай көтеріп 10-15 секунд ұстап тұру керек, бірақ тіл тіске тимеуі керек

????? жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып, төменгі ерінге салып 10-15 секунд ұстап тұру керек

????? тілдің екі бүйірі жоғары азу тістерге тиіп тұрады, тілдің ұшы алдыңғы төменгі тістерге тірелген

????? тілді жіңішкертіп ауыздан шығарып 10-15 секунд ұстап тұру керек

##### «Сағат» артикуляциялық жаттығуы жүзеге асырылады:

????? жіңішке тілді ауыз қуысынан шығарып оңға, солға қимылдату керек

????? тілді таңдайға жабыстырып баяу, жылдам қағу керек

????? ауызды кең ашып тіл ұшын таңдайға жабыстырып ұстап тұру керек

????? тілді жіңішкертіп ұстап кезекпен мұрынға, иекке қарай созу қажет

????? жалпақ тілмен жоғарғы ерінді жалап ауыз қуысына төңірек кіргізіп ұстау

##### «Ат шауып келеді» артикуляциялық жаттығуы жүзеге асырылады:

????? тілді таңдайға жабыстырып баяу, жылдам қағу керек

????? жіңішке тілді ауыз қуысынан шығарып оңға, солға қимылдату керек

????? ауызды кең ашып тіл ұшын таңдайға жабыстырып ұстап тұру керек

????? тілді жіңішкертіп ұстап кезекпен мұрынға, иекке қарай созу қажет

????? жалпақ тілмен жоғарғы ерінді жалап ауыз қуысына төңірек кіргізіп ұстау

##### «Саңырауқұлақ» артикуляциялық жаттығуы кезінде:

????? ауызды кең ашып тіл ұшын таңдайға жабыстырып ұстап тұру керек

????? жіңішке тілді ауыз қуысынан шығарып оңға, солға қимылдату керек

????? тілді таңдайға жабыстырып баяу, жылдам қағу керек

????? тілді жіңішкертіп ұстап кезекпен мұрынға, иекке қарай созу қажет

????? жалпақ тілмен жоғарғы ерінді жалап ауыз қуысына төңірек кіргізіп ұстау

##### «Алтыбақан» артикуляциялық жаттығуы кезінде:

????? тілді жіңішкертіп ұстап кезекпен мұрынға, иекке қарай созу қажет

????? жіңішке тілді ауыз қуысынан шығарып оңға, солға қимылдату керек

????? тілді таңдайға жабыстырып баяу, жылдам қағу керек

????? ауызды кең ашып тіл ұшын таңдайға жабыстырып ұстап тұру керек

????? жалпақ тілмен жоғарғы ерінді жалап ауыз қуысына төңірек кіргізіп ұстау

##### «Тәтті шырын» артикуляциялық жаттығуы жүзеге асырылады:

????? жалпақ тілмен жоғарғы ерінді жалап ауыз қуысына төңірек кіргізіп ұстау

????? жіңішке тілді ауыз қуысынан шығарып оңға, солға қимылдату керек

????? тілді таңдайға жабыстырып баяу, жылдам қағу керек

????? ауызды кең ашып тіл ұшын таңдайға жабыстырып ұстап тұру керек

????? тілді жіңішкертіп ұстап кезекпен мұрынға, иекке қарай созу қажет

##### «Жылан» артикуляциялық жаттығуы кезінде:

????? ауызды кең ашып, тілді молырақ алға қарай жылжытып, жіңішкертіп, қатайтып ұстап, осы қалыпта ауыз қуысына ақырындап кіргізу

????? ауыз сәл ашық, тілді шығарып әуелі жоғарғы ерінді сосын төменгі ерінді жалау

????? тілді таңдайға жабыстырып баяу, жылдам қағу керек

????? ауызды кең ашып тіл ұшын таңдайға жабыстырып ұстап тұру керек

????? тілді жіңішкертіп ұстап кезекпен мұрынға, иекке қарай созу қажет

##### «Сылақшы» артикуляциялық жаттығуы қалай жүзеге асырылады:

????? ауыз сәл ашық, тілді шығарып әуелі жоғарғы ерінді сосын төменгі ерінді жалау

????? тілді таңдайға жабыстырып баяу, жылдам қағу керек

????? тілді жіңішкертіп ұстап кезекпен мұрынға, иекке қарай созу қажет

????? жалпақ тілмен жоғарғы ерінді жалап ауыз қуысына төңірек кіргізіп ұстау

##### Жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып, төменгі ерінге салып 10-15 секунд ұстап тұру мына артикуляциялық жаттығуға тән:

????? күрекше

????? сағат

????? тәтті шырын

????? саңырауқұлақ

????? ат шауып келеді

#####Ауыз сәл ашық, тілді шығарып әуелі жоғарғы ерінді сосын төменгі ерінді жалау қандай артикуляциялық жаттығуға тән:

????? сылақшы

????? төбешік

????? ине

????? алтыбақан

????? түтікше

#####Ауызды кең ашып, тілді молырақ алға қарай жылжытып, жіңішкертіп, қатайтып ұстап, осы қалыпта ауыз қуысына ақырындап кіргізу қандай артикуляциялық жаттығуға тән:

????? жылан

????? ине

????? сағат

????? алтыбақан

????? сылақшы

#####Тілді таңдайға жабыстырып баяу, жылдам қағу мына артикуляциялық жаттығуға тән:

????? ат шауып келеді

????? төбешік

????? күрекше

????? алтыбақан

????? сылақшы

##### Тілді жіңішкертіп ұстап кезекпен мұрынға, иекке қарай созу мына артикуляциялық жаттығумен сипатталады:

????? алтыбақан

????? сағат

????? ине

????? түтікше

????? жылан

#####Жалпақ тілмен жоғарғы ерінді жалап ауыз қуысына төңірек кіргізіп ұстау артикуляциялық жаттығуы:

????? тәтті шырын

????? сылақшы

????? жылан

????? күрекше

????? кесе

##### Ауызды кең ашып тіл ұшын таңдайға жабыстырып ұстап тұру мына жаттығу түрімен сипатталады:

????? саңырауқұлақ

????? жылан

????? кесе

????? сылақшы

????? ине

##### Жіңішке тілді ауыз қуысынан шығарып оңға, солға қимылдатуға тән артикуляциялық жаттығу:

????? сағат

????? ине

????? алтыбақан

????? түтікше

????? кесе

##### Жалпақ тілді жоғары тіске қарай көтеріп 10-15 секунд ұстап тұру керек, бірақ тіл тіске тимеуі сипатталатын жаттығу:

????? кесе

????? күрекше

????? түтікше

????? төбешік

????? сылақшы

##### Тілді жіңішкертіп ауыздан шығарып 10-15 секунд ұстап тұру артикуляциялық жаттығуы:

????? ине

????? түтікше

????? сағат

????? алтыбақан

????? тәтті шырын

##### Тілдің екі бүйірі жоғары азу тістерге тиіп тұрады, тілдің ұшы алдыңғы төменгі тістерге тірелген түрімен сипатталатын артикуляциялық жаттығу:

????? төбешік

????? кесе

????? күрекше

????? түтікше

????? сылақшы

##### Жалпақ тілді ауыз қуысынан шығарып бүйірлерін жоғары көтеріп түтікшеге ұқсатып ұстап тұрып үрлеу мына артикуляциялық жаттығу түрімен сипатталады:

????? түтікше

????? төбешік

????? күрекше

????? кесе

????? ат шауып келеді

##### Бульбарлыдизартрия – дегеніміз:

????? перифериялық парез немесе паралич бұлшықеттерімен тіл жұтқыншағы және тіл асты жүйкелерімен немесе түйіншектерінің бұзылуымен байланысты

????? бас ми қабығының бір бөлігінің бұзылуымен артикуляциялық аппараттың функциялы бұлшықетімен байланысты

????? мишықтың және мишыққа өтетін жолдарының бұзылуымен байланысты

????? орталық паралич бұлшықетімен, тіл жұтқыншақ және тіл асты жүйкесімен байланысты

????? қабық асты түйіншектерінің және олардың жүйке байланыстарының бұзылуынан туындайды

##### Псевдобульбарлыдизартрия – бұл:

????? орталық паралич бұлшықетімен, тіл жұтқыншақ және тіл асты жүйкесімен байланысты

????? бас ми қабығының бір бөлігінің бұзылуымен артикуляциялық аппараттың функциялы бұлшықетімен байланысты

????? мишықтың және мишыққа өтетін жолдарының бұзылуымен байланысты

????? қабық асты түйіншектерінің және олардың жүйке байланыстарының бұзылуынан туындайды

##### Қабықты дизартрия – дегеніміз:

????? бас ми қабығының бір бөлігінің бұзылуымен артикуляциялық аппараттың функциялы бұлшықетімен байланысты

????? мишықтың және мишыққа өтетін жолдарының бұзылуымен байланысты

????? қабық асты түйіншектерінің және олардың жүйке байланыстарының бұзылуынан туындайды

????? орталық паралич бұлшықетімен, тіл жұтқыншақ және тіл асты жүйкесімен байланысты

##### Қабық асты дизартрия – бұл:

????? қабық асты түйіншектерінің және олардың жүйке байланыстарының бұзылуынан туындайды

????? бас ми қабығының бір бөлігінің бұзылуымен артикуляциялық аппараттың функциялы бұлшықетімен байланысты

????? мишықтың және мишыққа өтетін жолдарының бұзылуымен байланысты

????? орталық паралич бұлшықетімен, тіл жұтқыншақ және тіл асты жүйкесімен байланысты

##### Перифериялық парез немесе паралич бұлшықеттерімен тіл жұтқыншағы және тіл асты жүйкелерімен немесе түйіншектерінің бұзылуы қалай аталады:

????? бульбарлыдизартрия

????? псевдобульбарлыдизартрия

????? қабық асты дизартрия

????? қабықты дизартрия

????? мишық дизартриясы

##### Мишық дизартриясы – бұл:

????? мишықтың және мишыққа өтетін жолдарының бұзылуымен байланысты

????? қабық асты түйіншектерінің және олардың жүйке байланыстарының бұзылуынан туындайды

????? бас ми қабығының бір бөлігінің бұзылуымен артикуляциялық аппараттың функциялы бұлшықетімен байланысты

????? орталық паралич бұлшықетімен, тіл жұтқыншақ және тіл асты жүйкесімен байланысты

##### Орталық паралич бұлшықетімен, тіл жұтқыншақ және тіл асты жүйкесімен байланысты жағдай дизартрияның қандай түріне тән:

????? псевдобульбарлыдизартрия

????? мишық дизартриясы

????? қабықты дизартрия

????? қабық асты дизартрия

????? бульбарлыдизартрия

##### Бас ми қабығының бір бөлігінің бұзылуымен артикуляциялық аппараттың функциялы бұлшықетімен байланысты жағдай дизартрияның қандай түрімен сипатталады:

????? қабықты дизартрия

????? мишық дизартриясы

????? бульбарлыдизартрия

????? қабық асты дизартрия

????? псевдобульбарлыдизартрия

##### Қабық асты түйіншектерінің және олардың жүйке байланыстарының бұзылуынан туындайтын дизартрияның түрі қалай аталады:

????? қабық асты дизартрия

????? псевдобульбарлыдизартрия

????? бульбарлыдизартрия

????? қабықты дизартрия

????? мишық дизартриясы

##### Мишықтың және мишыққа өтетін жолдарының бұзылуымен байланысты дизартрияның түрі қалай аталады:

????? мишық дизартриясы

????? бульбарлыдизартрия

????? қабықты дизартрия

????? псевдобульбарлыдизартрия

????? қабық асты дизартрия

##### Дизартрия балалармен жүргізілетін логопедиялық жұмыс тәсілдерінің мәселелері туралы мына ғалымдардың еңбектерінде жете зерттелген:

????? А.Г. Ипполитова, О.В. Правдина, Е. М. Мастюкова, Г. В. Чиркина

????? Л.С. Выготский, Н. А. Седых, А. Р. Лурия, В. В. Ковалев

????? М.М. Кольцова, А. Н. Корнев, В. В. Лебединский, Н.Н Малофеев

????? И.И. Мамайчук, Н.С. Пряжников, К.А. Семенова, Н.М. Махмудова

????? Л.М. Шипицына, Е.С. Иванов, Л.А. Данилова, И.А. Смирнова

##### Ринолалияның себебі:

????? ауыз жұтқыншақ пен мұрын резонаторының бұзылуынан болады.

????? сөйлеу мүшелерінің бұзылуы мен дауыс әлсіреуі.

????? жұмсақ таңдай мен жұтқыншақтың жақтауларының жалғасуы.

????? таңдай мен жұтқыншақтың мықтап қабысуы.

????? сөйлеп тұрған уақытта дыбыстардың айтылуы.

##### Бітеу ринолалия сөйлеу тіліндегі дыбыстардың айтылуы кезінде мұрнынан жақсы естілудің физиологиясының төмендігін сипаттайды:

????? жабық ринолалия

????? ашық ринолалия

????? функционалды ринолалия

????? органикалық ринолалия

????? жай ринолалия

##### Ауыз бен мұрын жолы аралығында қақпа жабық тұрған кезде дауыс дірілі ауыз жолы арқылы өтеді де сөйлеу мүшелеріндегі дыбыстар дұрыс айтылады:

????? ашық ринолалия

????? жабық ринолалия

????? органикалық ринолалия

????? функционалды ринолалия

????? жай ринолалия

##### Таңдай мен жұтқыншақтың ең нашар қабысуы мына дауыссыз дыбысты айтқан кезде болады:

????? В’

????? Д

????? Т

????? М

????? К

##### Р және р дыбыстарын дұрыс айтпау:

????? ротацизм

????? каппацизм

????? гаммацизм

????? сигматизм

????? ринолалия

##### Сигматизм бұл:

????? С және С дыбыстардың айтылуы мүкістіктері

????? Р және Р дыбыстардың дұрыс айтылмауы

????? К және К дыбыстарын дұрыс айтпау

????? Г және Г дыбыстарын дұрыс айтпау

????? Х және Х дыбыстарын дұрыс айтпау

##### Бас ми қабығының моторлы және сенсорлы сөздік аймақтарының дамымаушылығы:

????? алалия

????? афазия

????? афония

????? астения

????? атаксия

##### Тілдің ұшы альвеоларға қарай жоғары көтеріледі:

????? Р дыбысының артикуляциясы

????? С дыбысының артикуляциясы

????? К дыбысының артикуляциясы

????? Қ дыбысының артикуляциясы

????? Л дыбысының артикуляциясы

##### Дайындық сыныпта Ф.Ф. Рау, Н.Ф.Слезинаның әдісі бойынша қанша фонемнің дұрыс айтылуы талап етіледі:

????? 17

????? 12

????? 15

????? 16

????? 13

##### Қай дыбыста жасалу механизмі- ерін аздап дөңгеленеді және тіл таңдайға «ожауланып» көтеріледі:

????? Ш дыбысы

????? С дыбысы

????? Л дыбысы

????? А дыбысы

????? К дыбысы.

##### Тіл мүкістігі бар адамдардың психикалық дамуын зерттеп, олармен оқыту- тәрбие жұмыстарын жүргізетін ғылымды атаңыз:

????? логопедия

????? сурдопедагогика

????? олигофренопедагогика

????? психология

????? педагогика.

##### «Логопедия» термині қай елдің сөзіне алынған:

????? Грек

????? Орыс

????? Түрік

????? ФранцузА

????? Неміс.

##### Логопедия ғылымында қолданылатын арнаулы әдістерге жатпайтыны:

????? психологиялық

????? медициналық

????? педагогикалық

????? арнайы түзету әдістері

????? сұрақ- жауап.

##### «Күрекше» артикуляциялық жаттығуын жасаудаберілетін уақыт:

????? 10-15 секунд

????? 20-25 секунд

????? 5-10 секунд

????? 10-20 секунд

????? 30-35 секунд

##### Ана тіліндегі бір дыбысты дұрыс айтпау:

????? дислалия

????? дисфония

????? дислекция

????? дизартрия

????? афазия

##### Мұрындық сигматизм дегеніміз:

????? жұмсақ таңдай мен жұтқыншақтан кейінгі қабырғасы арасында елеулі қуыс болады, соның салдарынан дем мұрын арқылы өтеді.

????? балаға ең алдымен дыбысын айтқанда төменгі ерін жоғарғы күрек тіске тимеуі немесе жақындамауы.

????? езу, тіс-жақ жүйесінің анатомиясы қиындамаған болса, кейде тісті қысып тиістіріп с дыбысын созып айту.

????? С дыбысын әуелі бөлек, кейін буын, сөз құрамына созып айту арқылы артикуляциясының дұрыс көрсетуін түзетуі.

????? С дыбысына тән ысқырық болмайды, үнді әлсіз шу естіледі.

##### Параламбдацизм дегеніміз:

????? Л дыбысын басқа дыбыстармен алмасу кемшіліктері.

⇐ Предыдущая 1 2 345 6 7 Следующая ⇒